Amsterdam wil jongeren met strafblad nieuwe kans bieden

De gemeente Amsterdam gaat jongeren met een strafblad hulp aanbieden bij het vinden van een baan. Veroordeelde jongeren blijven vaak werkloos omdat ze geen Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) kunnen laten zien of omdat ze simpelweg niet durven te solliciteren, uit angst voor een afwijzing.

Op initiatief van D66, PvdA en GroenLinks wil Amsterdam dat probleem aanpakken.

Volgens de gemeente wil een strafblad nog niet altijd zeggen dat mensen geen VOG, ook wel verklaring van goed gedrag genoemd, kunnen krijgen. De gemeente gaat werkgevers vragen jongeren met een strafblad toch een kans op werk te geven en wil in de eigen organisatie ook plaatsen vrijmaken voor die jongeren.

D66-raadslid Ariëlla Verheul, mede-initiatiefneemster van het plan, zegt dat voorkomen moet worden dat een groep jongeren blijvend aan de kant staat en dat de afstand tot leeftijdsgenoten steeds groter wordt.

Geen stage

De Rotterdamse Ilona Simon (36) herkent het probleem waar jongeren in Amsterdam tegenaan lopen. Tien jaar lang was ze verslaafd aan heroïne en cocaïne. Ze stond nergens ingeschreven en had officieel geen inkomen.

Inmiddels is ze bijna vier jaar clean. Ze is hard op weg haar droom te verwezenlijken: een baan als ervaringsdeskundige in de GGZ. Maar haar verleden speelt haar parten: ze kan geen VOG krijgen.

Ilona werd wegens diefstal veroordeeld: "Ik probeerde er vandoor te gaan en me los te werken toen ze me betrapten; dat is toen aangemerkt als diefstal met geweld", vertelt ze. Daardoor kreeg Ilona geen stage.

Inmiddels heeft ze een werkgever gevonden die haar tijdelijk heeft aangenomen, op voorwaarde dat ze alsnog een VOG krijgt. Dat is nog niet gelukt. Ze vreest dat ze haar baan verliest, als volgende week haar beroep in de zaak weer afgewezen wordt.

Ilona heeft al een paar keer zonder succes een VOG aangevraagd. Bij de rechtbank werd vorig jaar een busje pepperspray in haar tas gevonden, wat haar een extra veroordeling opleverde. "Heel stom, dat had natuurlijk niet zo moeten zijn, ik was zelfs vergeten dat het in mijn tas zat."

Toch vindt haar advocaat Noëmi Bijlsma van Van Oosten Advocaten dat juist voor haar een uitzondering moet worden gemaakt. "Ze heeft zoveel verklaringen van werkgevers en oud-werkgevers die voor haar instaan, ze heeft een fonds bereid gevonden om haar opleiding te sponsoren, ze is zeer gemotiveerd, en ze wil haar ervaring inzetten voor anderen."

Strafrechtadvocaat Michiel Hoppenbrouwers zegt dat juist een veroordeling wegens diefstal met geweld iets is wat jongeren blijft achtervolgen. "Achter zo'n veroordeling kunnen verschillende delicten schuilgaan. Dat kan variëren van het omver lopen van iemand bij een tasjesroof tot het neerschieten van iemand."

Volgens Hoppenbrouwers kan juist baanzekerheid eraan bijdragen dat iemand niet in de criminaliteit terugvalt. Voor jongeren onder de 23 is de termijn waarbinnen teruggekeken wordt al verlaagd naar twee jaar. Maar voor mensen boven die leeftijd is de termijn nog vier jaar.

Hoppenbrouwers is niet voor het afschaffen van de VOG. Zo kan bijvoorbeeld voorkomen worden dat een veroordeelde zedendelinquent in de kinderopvang gaat werken.