De Amerikaanse minister James Mattis in Brussel
NOS NieuwsAangepast

Amerikanen willen geen excuses meer, NAVO moet leveren

  • Bert van Slooten

    Redacteur Brussel

  • Bert van Slooten

    Redacteur Brussel

Voor het eind van het jaar moeten er harde afspraken komen over de bijdrage van de Europese landen aan de NAVO. De Amerikaanse minister Mattis was vandaag snoeihard tegen zijn collega defensieministers. "De tijd is voorbij dat de Amerikaanse belastingbetalers onevenredig veel betalen voor de verdediging van Europa."

Voor mei, als president Trump het nieuwe hoofdkantoor van de NAVO in Brussel komt openen, moeten alle landen aangeven op welke manier ze meer geld gaan uitgeven. "Als het niet snel gaat, verliest de NAVO de steun van de Verenigde Staten", zo liet minister Mattis z’n collega’s weten. "Alle hoofdsteden moeten laten zien dat ze wat over hebben voor onze gemeenschappelijke verdediging."

Mattis: 'Europese NAVO-landen moeten proportioneel bijdragen'

Aanvankelijk was Mattis tijdens zijn toespraak tot de andere ministers nog mild. Hij prees de NAVO, noemde het zijn tweede huis, omdat hij van 2007 tot 2010 op het hoofdkwartier had gewerkt. Om daarna, tot opluchting van de andere ministers te zeggen "Namens president Trump kan ik onze sterke steun uitspreken voor de alliantie."

De groepsfoto vandaag in Brussel

Vrijblijvend

Hij ontweek zelfs de discussie over waar de NAVO zich de komende tijd op moet concentreren. "Het bondgenootschap is essentieel om het islamitische extremisme tegen te houden, om Rusland pogingen om democratieën te ontwrichten een halt toe te roepen. En om een agressief China in de hand te houden.” Daarmee noemde Mattis alle speerpunten, zonder een keus te maken.

De vrees bestond vooraf bij de Europese landen, dat de Amerikanen veel harder zouden willen inzetten op bestrijding van terrorisme en IS en minder op de dreiging vanuit Rusland.

Minister Hennis (midden) met haar Amerikaanse collega Mattis (l.) in Brussel

Maar daarna kwam dus de eis om met landenplannen te komen. Wat er in die plannen moet komen te staan, is nog niet duidelijk. Minister Hennis had het na afloop over doelen, die gehaald moeten worden en inzicht in de stappen die gezet worden. "De Amerikanen vinden de afspraak om in 2024 allemaal twee procent uit te geven aan defensie te vrijblijvend."

Griekenland

Minister Hennis zal de eisen van de Amerikanen aan het kabinet voorleggen. Eerder vandaag zei ze dat ze het een prachtige ambitie vindt om de komende kabinetsperiode 2,5 miljard euro extra voor defensie uit te trekken. “Maar het gaat niet alleen om geld. Het gaat ook om het delen van kennis en paraatheid van troepen.” Volgens de minister zijn er landen die keurig aan de financiële eisen voldoen, maar die bijna nooit meedoen aan NAVO-operaties.

Kijk hieronder hoeveel de NAVO-landen aan defensie uitgeven:

Griekenland is zo'n land dat al voldoet aan de norm van twee procent. Het voldoet keurig aan de norm van twee procent, maar staat nooit vooraan bij dergelijke operaties. En de vraag is of de Baltische staten met een veel kleinere economie het niet veel makkelijker hebben om aan de normen te voldoen. Hoe groter de economie, hoe groter ook het bedrag dat volgens de regels aan defensie moet worden uitgegeven.

Morgen vergaderen de ministers opnieuw met Mattis.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl