Aantal Marokkaanse asielzoekers loopt terug na forse toename

Het aantal asielaanvragen door Marokkanen is in de laatste twee maanden van vorig jaar teruggelopen. Op het hoogtepunt, in oktober, kwamen 399 aanvragen binnen. In december waren het er 133. Over januari van dit jaar zijn nog geen cijfers bekendgemaakt.

Sinds het voorjaar waren de asielaanvragen fors gestegen.

In totaal vroegen vorig jaar ruim 1283 Marokkanen asiel aan in Nederland. Over heel 2015 waren dat er 10.

In de meeste gevallen worden ze niet erkend als vluchteling, omdat Marokko een veilig land is. Op dit moment zitten er nog 417 asielzoekers uit Marokko in asielzoekerscentra verspreid over het land.

Iedereen die asiel aanvraagt, moet zich eerst melden bij het aanmeldcentrum in Ter Apel. Na de aanvraag worden de asielzoekers overgeplaatst naar asielzoekerscentra in het land, waar zij de behandeling van hun verzoek afwachten. Meestal is dat in het noorden, omdat ze dan dicht bij het aanmeld- en vertrekcentrum in Ter Apel zijn, waar ook de vervolggesprekken worden gevoerd.

Overlast

Verschillende gemeenten in Groningen trokken eind vorig jaar aan de bel toen er overlast ontstond door een groep asielzoekers uit Marokko, maar ook uit Algerije. Ze zagen een toename van het aantal straatroven en winkeldiefstallen. De burgemeesters vroegen staatssecretaris Dijkhoff van Asielzaken deze mensen zo snel mogelijk het land uit te zetten, omdat zij toch niet in aanmerking komen voor asiel.

Daarop versnelde Dijkhoff de procedure voor mensen die al in een ander Europees land asiel hebben aangevraagd. Dat was in meer dan de helft van de aanvragen aantoonbaar het geval. Ook schafte hij de vertrekpremie af voor mensen uit een aantal veilige landen, waaronder Marokko.

Dat er inmiddels minder asielzoekers zijn, is ook merkbaar in Ter Apel en andere gemeenten waar eind vorig jaar nog tientallen Noord-Afrikaans asielzoekers werden ondergebracht.

In het AZC in Balk verblijven nu nog maar drie asielzoekers uit Noord-Afrikaanse landen. In Weert, waar de burgemeester hard optrad tegen overlastgevers, zijn er van de 26 asielzoekers nog maar vier over.

Mushrak Ahmadi (35) uit Irak verblijft al 6,5 jaar in het vertrekcentrum in Ter Apel. Hij maakt van dichtbij mee wat er in het centrum en in het dorp gebeurt. Volgens Ahmadi is het veel rustiger geworden. "Er zijn nog steeds boze, overlastgevende mensen, maar het is wel beter dan de afgelopen maanden."

Hij heeft geen goed woord over voor het gedrag van de mensen die uit veilige landen komen. "Ik merkte dat die mensen zich geen zorgen maken of ze wel mogen blijven. Ze weten dat ze toch weg moeten. Hun enige doel is om geld te verzamelen voordat ze het land weer uit moeten. Die mensen zijn geen asielzoekers, het zijn gelukszoekers of geldzoekers. Ze blijven tijdelijk en als ze weg moeten gaan ze naar Duitsland of Frankrijk. Soms zie ik ze gewoon weer terugkomen in Ter Apel."

Zelf mag Ahmadi, die in een rolstoel zit vanwege een dwarslaesie, ook niet in Nederland blijven, omdat hij volgens de Immigratie en Naturalisatie Dienst weer terug kan naar Noord-Irak.

In de kraag gevat

Herma Hemmen, CDA-fractievoorzitter in de gemeente Vlagtwedde, waar Ter Apel onder valt, heeft ook de indruk dat de maatregelen die de gemeente heeft genomen en die van staatssecretaris Dijkhoff effect hebben. Er zijn in het dorp overal camera's opgehangen en overlastgevers worden gelijk in de kraag gevat en geregistreerd.

Of de maatregelen ook langdurig effect hebben, is nog onzeker, waarschuwt Hemmen. "Ook de winter heeft zijn invloed. Het is niet helemaal te zeggen of het daardoor komt of door de maatregelen. Dat moet van de zomer blijken, meestal komen er dan meer asielzoekers naar Ter Apel."

SP-leider Roemer pleitte vorige week bij het Noordelijke lijsttrekkersdebat voor een kleinere opvanglocatie in Ter Apel, maar daar is Hemmen geen voorstander van. "Het centrum levert deze regio ook veel banen op", zegt ze. Met goede maatregelen en snel ingrijpen moet het opvangcentrum geen probleem zijn in het dorp, denkt zij. Burgemeester Kompier van Ter Apel wil een bewonersbijeenkomst afwachten voordat zij durft te concluderen of er inderdaad geen overlast meer is in het dorp.

Afspraken maken

Een ander probleem, het uitzetten van Marokkanen die hier illegaal verblijven, is nog steeds niet opgelost. Marokko weigert nog altijd mee te werken aan het terugnemen van zijn onderdanen.

Staatssecretaris Dijkhoff wil daarover met Marokko afspraken maken, maar er is nog steeds geen datum vastgesteld voor dat overleg. Het bezoek is eerder uitgesteld vanwege de formatie van een nieuw kabinet in Marokko. Er wordt samen met Marokko nog gezocht naar een nieuwe datum voor het bezoek, aldus een woordvoerder van het ministerie.