'Bedroevend weinig onderzoek naar resultaten e-health'

Een online huisartsenconsult, thuis een zwangerschapsecho maken of zelfs een chemokuur in je eigen huis: er zijn talloze voorbeelden van en proeven met e-health. "Maar er is bedroevend weinig onderzoek gedaan naar de resultaten ervan", zegt Niels Chavannes.

De hoogleraar e-health van het Leids Universitair Medisch Centrum zou graag zien dat eerst de gevolgen van digitale innovaties in kaart worden gebracht, voordat er veel geld in wordt geïnvesteerd. "Laten we daar eens mee beginnen voordat we in het wilde weg investeren en het in de praktijk mogelijk tegenvalt."

Slimme zorg

Chavannes reageert op de oproep van de zorgbranche om fors te investeren in digitale thuiszorg. Werkgeversorganisatie VNO-NCW en MKB-Nederland denken dat jaarlijks ruim 1,5 miljard euro aan zorgkosten bespaard kan worden door te investeren in de zogenoemde slimme zorg.

"Minister Schippers heeft goed werk geleverd met het beheersen van de stijgende zorgkosten, maar ze houdt de deksel op een oude pot", zegt VNO-NCW-voorzitter Hans de Boer in het NOS Radio 1 Journaal.

Hoog tijd dat een 'topteam' van wetenschappers en zorgondernemers de e-health een duw in de rug geeft, staat in een advies aan minister Schippers. De visie is opgesteld samen met onder meer zorgverzekeraars, de ggz en de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen.

Johan Krijgsman van Nictiz, een kenniscentrum op het gebied van digitale zorg, vindt net als Chavannes dat extra investeren niet de prioriteit heeft. "Er zijn al heel veel mogelijkheden en we zien dat patiënten nog maar moeilijk hun weg vinden op het gebied van e-health. Daar moet eerst op worden gefocust." Bijvoorbeeld door patiënten erover te vertellen per telefoon, website of tijdens een consult.

Vooral huisartsen maken volgens hem al gebruik van het toenemende aantal mogelijkheden. Uit de e-Health-monitor 2016 blijkt dat het thuis per smartphone of computer in de gaten houden van lichaamsfuncties, zoals hart of nieren, elk jaar toeneemt:

Precies de trend die de zorgbranche en minister Schippers willen zien: de patiënt zo veel mogelijk thuis helpen, personeel ontzien en daardoor geld besparen. "Het is een stuk goedkoper dan behandelingen in het ziekenhuis te laten doen", zegt VNO-NCW-voorzitter Hans de Boer. Bovendien moet de ontwikkeling volgens hem beter aansluiten bij wat de patiënt wil.

Maar het hoeft niet per se tot een zorgbesparing te leiden, zei zorgondernemer Loek Winter vorig jaar tegen Nieuwsuur. Hij vreesde dat een toename van het gebruik van e-health juist leidt tot méér zorgconsumptie. "Het gaat ook veel meer vraag opleveren, omdat mensen nu dagelijks hun eigen meetresultaten zien." Voor de interpretatie van alle nieuwe data blijven dokters namelijk noodzakelijk.