Experiment: lever formulieren in en krijg een waardebon

"Stel, iemand moet negen formulieren inleveren. Dan zeggen wij: welke vier formulieren kan je vandaag écht inleveren? De rest hoeft dan pas later." Mensen die in armoede leven blijken veel stress te ervaren, waardoor hun dagelijks functioneren wordt bemoeilijkt. Gemeenten willen met een nieuwe aanpak deze stress gaan aanpakken en armoede bestrijden.

Nardy Beckers van de gemeente Alphen aan den Rijn legt uit hoe zij in haar gemeente de mensen gaat helpen om hun zaken op orde te krijgen. "We beginnen met kleine stapjes en geven daarna een beloning." Heb je die formulieren op tijd ingeleverd? Dan krijg je een bon voor de supermarkt van 5 euro.

‘Mobility Mentoring’, zo heet de methode, gebruikt inzichten van de hersenwetenschap. De methode is erop gericht om het 'verstandige vermogen' terug te brengen. Deelnemers wordt duidelijk gemaakt wat de stress met hen doet ("je neemt geen foute beslissingen omdat je dom bent, maar omdat je gestrest bent"). Stapje voor stapje worden stressveroorzakende omstandigheden aangepakt. Positief gedrag wordt beloond.

Experiment in Den Haag

Ook de gemeente Den Haag gaat een nieuwe aanpak toepassen. Daar wordt vandaag een experiment gepresenteerd waarbij 250 multiprobleemgezinnen vijf jaar lang op een nieuwe manier worden begeleid. De gezinnen kampen met schulden, armoede, psychische en andere gezondheidsproblemen.

In plaats van dat er voor ieder probleem iemand anders het aanspreekpunt is, komt er één persoon over de vloer die met de gezinnen bekijkt hoe hun problemen opgelost kunnen worden. Bestaanszekerheid is het uitgangspunt. Door het wegnemen van geldzorgen zal de consumptie van gezondheidszorg afnemen, is de verwachting.

Bijzonder is de financiering: die komt in eerste instantie voor rekening van zorgverzekeraar CZ. De gemeente Den Haag vergoedt deze investering aan CZ als het doel van minder zorgconsumptie wordt gehaald, plus een klein rendement. De vergoeding is lager dan andere bezuinigingen van de gemeente. Winst voor beide partijen dus.

De Haagse vernieuwing zit ook in de samenwerking tussen instanties. Twintig partijen doen eraan mee. Naast zorgverzekeraars zitten onder meer banken, zorginstellingen, een energiemaatschappij en woningcorporaties in het Schuldenlab070.