Planning NS start in Zwolle: met treinen uit zeven windrichtingen

Ruim 2,5 jaar is hij bezig geweest met de nieuwe dienstregeling: hoofdplanner Tim van Leeuwen van de NS. Aanstaande zondag is het zover, dan gaat een van de grootste wijzigingen aan het spoorboekje van de laatste jaren in.

"We begonnen eerst met een klein clubje, met de eerste ideeën", blikt Van Leeuwen terug. "We dachten: wat kan je allemaal doen als je een compleet nieuw ontwerp gaat maken? Daarna hebben we veel gesproken, uitgewerkt en doorgerekend. Want waar moeten er meer treinen gaan rijden en waar juist niet? En zo werk je steeds verder richting de deadline van aanstaande zondag."

Zeven windrichtingen

Van Leeuwen vertelt dat er in totaal zo'n 300 mensen hebben gewerkt aan de dienstregeling. Bij welk station begint de planning eigenlijk? "Zwolle", is het korte antwoord. "Uit zeven windrichtingen komen daar treinen samen en dan zijn er ook nog eens treinen van collega-vervoerder Arriva."

Het is de bedoeling dat alle reizigers vanuit Zwolle goed kunnen overstappen in alle mogelijke richtingen, zegt de planner. "Dus als iemand vanuit Utrecht in Zwolle aankomt, moet hij meteen door kunnen naar bijvoorbeeld Groningen, Leeuwarden, Enschede en Deventer. Dat moet allemaal kloppen." Als alles daar op orde is, verplaatst de NS de puzzel naar andere delen van het land, legt hij uit.

Met nog een paar dagen te gaan tot het uur U, is het een spannende tijd voor de NS. Van Leeuwen zegt dat er op dit moment zo'n 10.000 medewerkers druk mee zijn. "De machinisten hebben de afgelopen maanden hun nieuwe routes geleerd. En de conducteurs proberen de routes een beetje in de vingers te krijgen, zodat ze niet verrast worden aanstaande zondag."

Brabant

Een van de wensen van de planner was om reizigers uit Brabant sneller naar de Randstad te krijgen, zodat mensen vanuit Tilburg en Eindhoven sneller naar Rotterdam en Den Haag kunnen. "Daarvoor gaan we via de hogesnelheidslijn rijden die tussen Rotterdam en Breda ligt. Maar helaas, als je via de HSL gaat, kan je niet ook nog stoppen in Dordrecht."

En dus raken de mensen uit Dordrecht twee intercity's naar Rotterdam kwijt, in ruil voor 11 minuten tijdswinst voor de Brabanders. Net als de Zeeuwen, die er ook vaak op achteruit gaan. Van Leeuwen: "De reizigers uit Zeeland zitten in diezelfde puzzel. Het zijn dezelfde treinen, in dat hele gebied hangt alles aan elkaar vast."

Toch is er een groep Zeeuwen die wel sneller op zijn plaats van bestemming komt, zegt de NS-medewerker. "Zo'n 60 procent van de reizigers uit Zeeland gaat richting de Randstad; 40 procent richting Brabant. Die laatste groep stond een kwartier op de overstap te wachten in Roosendaal. Dat wilden we heel graag verbeteren. Helaas kan dat niet anders dan dat reizigers naar de Randstad een paar minuutjes langer moeten wachten."

Slaap

Het is een dilemma waar de NS bij de planning vaak mee worstelde, zegt Van Leeuwen. De bedoeling is om de meeste reizigers blij te maken, vertelt hij. "En daarnaast moet de NS natuurlijk ook rekening houden met de wensen van regionale overheden, provincies en gemeenten die soms bij een bepaalde plaats een extra stop willen."

Heeft van Leeuwen er 's nachts wakker van gelegen? "Nee, dat niet, Maar ik ben er wel lang mee bezig. Soms is de oplossing niet zo duidelijk en moet je echt een groep reizigers duperen. Daar zit ik dan 's avonds over te denken; kan het echt niet anders? Soms kom je dan toch nog op een oplossing, door toch nog een extra trein in te zetten, of extra laten stoppen. Maar ook hier geldt: bij elke oplossing die ik bedenk, zijn er absoluut ook mensen die er een stukje op achteruit gaan."