Obama en Merkel eensgezind over democratie en fatsoen

De vertrekkende president Obama en bondskanselier Merkel hebben op Obama's laatste officiële bezoek aan Berlijn lovende woorden over elkaar en elkaars beleid gesproken. Obama noemde de Duitse kanselier "een uitstekende partner".

De twee onderstreepten na afloop het belang van een evenwichtige democratie, waarin bevolkingsgroepen wederzijds respect betonen en tolerant zijn. Zowel Obama als Merkel wees op negatieve kanten van sociale media en andere digitale ontwikkelingen.

"Demoniseren, schelden en retoriek dragen niet bij aan een evenwichtige samenwerking", zei Obama. "Heftige slogans zetten verschillen aan, terwijl vasthouden aan democratische principes juist nu cruciaal is. En dat is hard werken, want er is creativiteit voor nodig, en goede communicatie."

Ondermijnend

Merkel stelde vast dat de wereld in een overgangsfase zit en dat veel mensen moeten leren omgaan met de digitale ontwikkelingen. "Want die kunnen beschadigend en ondermijnend zijn. We moeten geen groepen uitsluiten of wegzetten, maar nieuwe manieren zoeken om mensen te benaderen en onderling te communiceren."

Over zijn opvolger Trump zei Obama dat hij hoopt dat die, als dat nodig is, in actie komt tegen de Russen, vooral als die handelen tegen de Amerikaanse normen en waarden. Hij noemde daarbij specifiek de crises in Oekraïne en Syrië. "En ik hoop dat de VS onder de nieuwe president een trouw en overtuigd lid van de Navo zal blijven."

Cyberaanvallen

Over Trump zei Merkel dat ze hem met een open mind tegemoet zal treden en dat ze zijn beleidsplannen afwacht. "In de hoop op voortgezette nauwe samenwerking met Duitsland."

Obama ging ook in op cyberaanvallen van Russische hackers op doelen in de VS. Cyberaanvallen zijn niet nieuw, maar ook niet exclusief voor Rusland, zei Obama. "Het is wel een kwestie om internationaal aan te pakken, want de wereld zit niet te wachten op een cyberwapenwedloop."

Na zijn lovende woorden over Merkel werd de bondskanselier gevraagd of zij kandidaat is voor een nieuwe termijn. Daar gaf ze alleen een ontwijkende reactie op: "Op het geschikte moment zal ik daarover een besluit nemen. En dat is niet vandaag."

Over het laatste bezoek van Obama zei ze dat afscheid nemen nooit leuk is, zeker niet van iemand met wie je een goede verstandhouding hebt. Maar ze gaat ervan uit dat de twee contact zullen houden. "In Duitsland kun je vrij reizen." Waarop een glimlachende Obama met een bel-gebaar liet blijken dat er op z'n minst wel telefonisch trans-Atlantisch contact zal blijven.