Proef om jongeren met financiële zorgen weer naar school te krijgen
Zwerfjongeren die een opleiding willen volgen en die met een grote schuld zitten, hoeven zich in Friesland en Groningen even geen zorgen te maken over de aflossing daarvan. Ze mogen eerst hun studie afmaken, en dat betekent dat incassobureaus zich pas weer kunnen melden als er een diploma is behaald.
Het niet hoeven aflossen tijdens de studie in de provincies in het noorden is een proef op initiatief van Stichting Zwerfjongeren Nederland. De organisatie wil voor jongeren die in de schulden zitten een situatie creëren waardoor ze weer naar school kunnen en een toekomst kunnen opbouwen.
Ik kan weer naar school om een toekomst op te bouwen.
"Schulden zijn irritant en zorgen voor veel stress", zegt Habib (24). Hij is een van de studenten die dankzij de proef kan studeren. De afgelopen jaren was hij dakloos en bouwde hij een schuld op van zo'n 14.000 euro. Aan die schuld hoeft hij nu even niet na te denken. "Ik probeer alles op een rijtje te zetten. Ik heb weer een eigen plekje en nu kan ik weer naar school om een toekomst op te bouwen."
Bij de opleiding Mediamanagement is hij wel een van de oudere studenten, maar dat is voor hem geen probleem. "Ik heb al meer meegemaakt en ik heb al gevoeld dat een diploma belangrijk is. Klasgenoten denken soms dat school is iets dat je moet doen, maar ik weet zeker dat ze later ook zullen beseffen dat het belangrijk is voor de rest van je leven."
Habib heeft weer een dak boven zijn hoofd en gaat naar school, maar volgens Stichting Zwerfjongeren Nederland zijn er nog zo'n 9.000 zwerfjongeren. Ook voor hen wil de stichting een redelijk basisinkomen realiseren.
Zonder startkwalificatie dreigt een leven in de bijstand.
Maar nog belangrijker zijn de 140.000 jongeren die het thuis erg zwaar hebben, meent projectleider Marleen van der Kolk. "Ze hebben geen uitkering of inkomen, gaan niet naar school en hebben geen diploma." De combinatie van een leven 'op orde' brengen en een diploma is volgens Van der Kolk de beste combinatie. "Want zonder startkwalificatie dreigt een leven in de bijstand."
Ondanks de optimistische berichten loopt het project nog niet goed. Landelijke schuldeisers zoals het CJIB en de Belastingdienst doen niet mee aan de proef, waardoor die instanties toch met flinke boetes of heffingen kunnen komen. Gemeenten kunnen dat lokaal niet regelen.
Tweede Kamerlid Vera Bergkamp van D66 wil daarom dat de proef wordt uitgebreid naar het hele land. "De leerling moet met het hoofd uit de schulden en in de boeken." Van der Kolk benadrukt wel dat iedere student een eigen benadering nodig heeft, ook als de regeling landelijk wordt ingevoerd. "Het blijft maatwerk."