Toekomst PostNL in handen van aandeelhouders
Nu het Belgische Bpost opnieuw een bod heeft gedaan op PostNL, ligt de toekomst van het bedrijf in handen van de PostNL-aandeelhouders. Want met het wel of niet aanmelden van hun aandelen voor het bod, bepalen zij of de overname doorgaat.
Bpost zelf wil alleen met het bod doorgaan "nadat overeenstemming is bereikt met PostNL en op aanbeveling van de raad van bestuur en raad van commissarissen van PostNL". Het bestuur van PostNL reageerde koeltjes op het bod, maar als de aandeelhouders het wel zien zitten, kan het bedrijf dat moeilijk negeren.
Analist Corné van Zeijl bij Actiam verwacht dat aandeelhouders PostNL onder druk zullen zetten om op het bod in te gaan. "De aandeelhouders zullen zeggen: accepteer het nou maar gewoon. Want zo'n mooi bod krijg je nooit meer." Het bod van 5,65 euro per aandeel is bijna 32 procent hoger dan de slotkoers van 31 oktober, voordat uitlekte dat Bpost een nieuw bod wilde doen.
Hobbels
De VEB, de belangenbehartiger van aandeelhouders, ziet nog wel hobbels op de weg naar een overname. Zo zou het bod volgens de VEB nog wel wat hoger kunnen. "5,65 euro is een openingszet, maar de Belgen zullen waarschijnlijk dieper in de buidel moeten tasten om alle PostNL-aandeelhouders te kunnen overtuigen."
Ook is het bod deels in aandelen. Dat betekent dat als het aandeel Bpost daalt, het bod ook vanzelf minder waard wordt.
De grootaandeelhouders van PostNL zijn een aantal Britse en Amerikaanse investeringsmaatschappijen en hedgefondsen, John de Mol en een investeringsfonds van de Canadese provincie Alberta.
Pakketjes
De Belgische postmarkt loopt achter op de Nederlandse. Er worden daar nog veel brieven verstuurd en er wordt minder online geshopt. Van Zeijl denkt dat Bpost vooral de kennis in huis wil halen over het omgaan met veranderingen op de postmarkt. "Er worden hier veel meer pakketjes verstuurd en daar is PostNL succesvol in. De Belgen willen leren hoe."
"PostNL schiet in feite niet zoveel op met deze overname, maar de aandeelhouders wel. Die worden tegen een goede prijs uitgekocht."
De VEB ziet weinig voordelen in samenwerking. "Met uitzondering van de grensgebieden is er geen overlap tussen de twee netwerken, waardoor er geen kostenvoordelen te behalen zijn. Bpost zal ongetwijfeld het nodige kunnen leren van PostNL, maar de vraag is of dat voldoende reden is om een overname te kunnen verantwoorden."
Staatsbedrijf
Bpost is een semi-staatsbedrijf; de Belgische overheid heeft 51 procent van de aandelen in handen. De Belgische overheid is dan ook een voorstander van de overname.
"Ik hoop dat men het met openheid van geest kan bekijken en voorbij kan gaan aan de emoties", zegt Alexander de Croo, de Belgische minister van Telecom en Post. "Dit heeft echt het potentieel om een sterk Beneluxbedrijf te worden, dat in Europa zijn toekomst kan vormgeven en niet enkel hoeft te ondergaan."
Doorslaggevende stem
Als de overname lukt, heeft de Belgische staat wel minder te zeggen over het fusiebedrijf, want het overheidsbelang verwatert dan tot zo'n 40 procent.
Maar met die 40 procent en drie leden in het bestuur houdt de Belgische overheid een doorslaggevende stem bij alle belangrijke besluiten, vindt de VEB.
"Gezien de enorme krimp op de postmarkt in beide landen die noopt tot kostenbesparingen, is de vraag of de belangen van de Belgische staat – kort gezegd werkgelegenheid – in lijn zullen liggen met die van de aandeelhouders – kort gezegd winst."
'Stap terug'
Minister Kamp van Economische Zaken ziet de overname niet zitten. Hij noemt het een stap terug. PostNL was een staatsbedrijf en destijds is bewust besloten om het op eigen benen te laten staan. Maar hij kan er weinig tegen doen, omdat de overheid geen aandeel meer heeft in PostNL.
"Kamp kan denken wat 'ie wil, maar het is zoals het is", zegt Van Zeijl. "Wij zijn in Nederland ook minder nationalistisch als het gaat over het verkopen van bedrijven. In Frankrijk bijvoorbeeld is de overheidsbemoeienis een stuk groter. Maar dat is nou net een van de redenen waarom de Franse economie zo moeizaam draait. Onze open houding richting het buitenland heeft ons veel opgeleverd."
Vakbond sceptisch
Bpost zegt dat de fusie geen banen zal kosten en dat er in de pakketbezorging en logistieke dienstverlening op termijn zelfs 3200 banen bijkomen. "Maar wij zijn sceptisch", zegt Ger Deleij van vakbond FNV. "Het moet nog blijken of die uitgangspunten overeind blijven. In het belang van de Nederlandse werknemers gaan we het proces met argusogen volgen."