Amerikanen worstelen met keuze tussen 'heethoofd' of 'crimineel'

• Guus Dietvorst

  redacteur NOS Online

Nog vijf dagen tot de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten. Trump of Clinton is een lastige keus voor veel mensen, zo blijkt uit een rondgang bij de National Mall, het politieke en culturele hart van de VS.

De National Mall in Washington D.C is een gigantisch park waaraan het Capitool staat, er zijn musea en oorlogsmonumenten. Amerikanen uit het hele land komen naar de haast gewijde plek bij het Witte Huis. Het gebouw waar nog nooit zo fel om is gestreden als de laatste maanden.

"Het is een vuile campagne", erkent Ingrid uit Californië. Ze is in Washington voor haar werk en loopt nog snel even over The Mall voordat ze terugvliegt. "Beide kandidaten richten zich vooral op elkaar en niet op belangrijke zaken, op de gewone Amerikaan of op het bestrijden van IS bijvoorbeeld."

Toch gaat de 59-jarige Ingrid juist wel stemmen. "Ja, want Trump is zoveel erger dan Clinton. Zijn verleden is verschrikkelijk en bij Clinton zijn het gewoon wat kleine dingetjes die sterk worden uitvergroot."

En ze heeft nog een goede reden, ze vindt Trump een heethoofd en gruwelt van de mogelijke gevolgen als hij president wordt. "Hij zal op de knop drukken en dan maakt het niet veel uit wat voor knop hij voor zich heeft."

Een vrouw doet dat niet, denkt Ingrid. "Nee, ik vertrouw haar volkomen. Amerika heeft een keer een vrouw nodig aan het roer, vrouwelijke redelijkheid hebben we nodig."

Daar is de 68-jarige gepensioneerde kolonel Neil uit Maryland het niet mee eens, hoewel hij het een moeilijke keuze vond dit keer. "Ik stem op Trump, maar ik heb tussen twee kwaden gekozen, dat geef ik toe."​

Wat de doorslag heeft gegeven is het verleden van Clinton. "Ik ben een echte militair en ik kan geen respect opbrengen voor slecht leiderschap." En dat is precies wat Clinton heeft laten zien, vindt Neil, die met zijn echtgenote op een bankje zit bij het Tweede Wereldoorlog-monument.

"Onze mensen zijn vermoord op de ambassade in Benghazi, Libië en dat is te wijten aan het falen van Clinton als minister van Buitenlandse Zaken. Als ik zoiets had geflikt in mijn tijd in het Pentagon was ik op zijn minst oneervol ontslagen en zij komt ermee weg. Dat is crimineel."

"Ik klink nu heel fel", lacht Neil even later, "maar je moet niet vergeten dat we tijdens deze verkiezing gedwongen worden om te kiezen, sterker dan ooit tevoren". Het land is dan ook tot op het bot verdeeld, zegt hij. "Gescheurd kan je wel zeggen. Wie de nieuwe president ook wordt, hij of zij krijgt onmogelijke taak om dit weer te lijmen."

"Maar goed we zien het wel", besluit hij zijn verhaal. "Ja ik moet weg. Ik ga met een veteranenclub uit Kansas een krans leggen bij het graf van de onbekende soldaat. Zelfgemaakt die krans, vind je 'm mooi?"

Lelijkheid

De 19-jarige Jordan staat even verderop Pokemon te vangen. Hij is somber over de campagne. "Weet je wat het is: de lelijkheid is onlosmakelijk verbonden met de Amerikaanse politiek." En het wordt volgens de student wel steeds erger. "Ja, dat komt door Trump, want hij heeft niks te verliezen. Hij hoeft niet terug te keren naar de politiek. Clinton moet dat wel, dus die kan minder vuil spuwen."

Toch heeft Jordan zich niet van stemmen laten weerhouden. "Nee juist niet. Ik heb al gestemd, op Hillary natuurlijk. Want Trump heeft geen plan en dat maakt het eng als hij aan de macht komt."

Daar zijn Sam (59) en Phyllis (58) het roerend mee eens. Ze zijn op vakantie in de hoofdstad en komen uit Texas. "Trump heeft het nasty gemaakt. Hij is degene die veruit de meeste modder gooit. Hij gooit zoveel dat veel mensen het niet eens meer volgen."

Volgens de Democraat Sam zijn het altijd de Republikeinen die het verzieken. "Ja, oké, ik ben een die hard Democraat, maar je moet toch toegeven dat ze het elke verkiezing erger wordt en dat het altijd de Republikeinen zijn die beginnen met moddergooien."

Zijn vrouw valt hem bij. "Ik ben geen die hard, ik sta meestal in het midden, maar dit keer niet. Die Trump is zo nasty." En Phyllis weet ook wel hoe dat komt. " Hij is een verwend rijk jongetje, een kleine bullebak. Hij doet gewoon wat hij wil."

Jamil is het in zekere zin met haar eens. "Trump is een gevaarlijke nationalist", zegt de 63-jarige Iraanse Amerikaan uit Minnesota. "Maar Clinton is nog veel gevaarlijker", lacht hij daarna.

Hij is in de stad omdat hij een visum moet regelen voor zijn zus en loopt over The Mall om wat foto's te maken. Jamil vindt de campagne een verschrikking. "Van beide partijen. Het zijn allemaal corrupte leugenaars. En Clinton de grootste."​

Toch gaat Jamil stemmen. "Jazeker, op Jill Stein van de Green Party. Die is tenminste eerlijk. En nee zij gaat geen president worden, wat dat betreft is het hier net Saudi-Arabië of Iran. De keuze is heel beperkt en er komt geen derde partij tussen."

Spijt van Obama

Maar als Clinton erger is dan Trump, waarom dan geen strategische stem op de Republikein? Jamil lacht: nee daar trap ik niet meer in, ik heb de vorige keer strategisch op Obama gestemd en daar heb ik nog steeds spijt van. Hij heeft geen enkele belofte waargemaakt."

Hij ziet ook een voordeel van alle vuiligheid dit jaar. "De Amerikanen zien nu het ware gezicht van de Democraten en de Republikeinen. Ik hoop dat het een wake-upcall is en dat over vier jaar zowel de Republikeinen als de Democraten met een serieuze kandidaat komen. Dan kunnen we deze strijd snel weer vergeten."