"Natuurlijk was het geregisseerd, maar het was ook vrijer dan gedacht. We hebben ook biertjes gedronken met de lokale bevolking."
Een groep Nederlandse vliegtuigspotters heeft het weekend van hun leven gehad. Ze mochten aanwezig zijn bij een vliegshow in Noord-Korea. Jurgen van Toor (48) is er nog helemaal vol van. "Je ziet daar vliegtuigen die nergens anders nog in gebruik zijn. En we mochten ook heel dichtbij komen."
Van Toor werkt bij een reisorganisatie speciaal voor vliegtuigspotters. Via een Britse collega legde hij contact met Noord-Korea en kreeg een jaar geleden ineens een uitnodiging om te komen spotten in Wonsan.
Toen hij vrijdag aankwam, vond hij het er niet heel anders uitzien dan in andere Aziatische landen. "Alleen de wegen waren armoedig, een beetje het niveau van Oost-Duitsland in de jaren tachtig. Maar de hotels en restaurants waren gewoon goed."
Respect voor de leider
Toen de bus vol vliegtuigspotters de dag erna naar de show gereden werd, merkte hij wel dat hij in een dictatuur verbleef. "We hadden per bus drie gidsen. Zij vertelden ons onder andere dat iedereen in Noord-Korea een maand per jaar mee moet helpen met de oogst."
De bezoekers kregen volgens Van Toor geen restricties opgelegd. "Maar ze zeiden wel dat we respect moesten tonen voor de grote leider." Dat bleek wel toen ze op een groot plein vol met beelden van Kim Jong-un uit de bus werden geladen. "Er werden bloemen neergelegd en we moesten buigen terwijl de lokale media ons filmden. Daar smullen ze natuurlijk van daar."
Toch had hij het er graag voor over. "Dit was een droom voor iedere luchtvaart-enthousiasteling. Op de vliegshow mochten we veel meer dan tijdens zo'n show in Nederland. Ze hadden allemaal oude Russische vliegtuigen, zoals de MiG-21. We mochten er helemaal onder en op klimmen om foto's te maken. Sommige van ons hebben zelfs een parachutelanding mogen maken."
En de aanwezige Noord-Koreanen? Sommigen praatten erg gemakkelijk. "Er waren vijf lokale bierbrouwers. Zij waren in Duitsland geweest om te leren hoe je bier brouwt. Maar we konden lang niet met iedereen praten omdat ze geen Engels spraken."
De Koreanen waren ook erg opgewonden over de vliegtuigen, vertelt Van Toor. "En ze kwamen ook naar ons toe. Je kon merken dat ze nog nooit een blanke hadden gezien."
Van Toor denkt te zijn uitgenodigd omdat Noord-Korea meer toeristen wil trekken. Een manier om te pronken met het vliegtuigarsenaal kan het in ieder geval niet zijn, zegt hij: "Wat ze daar hebben is zo verouderd, daar ga je de oorlog niet mee winnen."