Jos Hoogland is 19 jaar en rijdt zonder moeite een dubbeldekstrein met honderden passagiers. Een autorijbewijs heeft 'ie nog niet. Z'n collega-treinmachinisten zagen een vergelijking met Max Verstappen die al in een Formule 1-auto reed toen die nog geen rijbewijs had. "Ze noemen me nu de Max Verstappen van het spoor", grijnst Hoogland.
Vanwege de vergrijzing hebben de vervoerders snel jonge machinisten nodig, zoals Jos dus. "Ik ben al niet meer de jongste machinist", zegt hij. "Er komen steeds meer jonge machinisten bij." Die komen vooral van het ROC in Amsterdam en het Rotterdamse Scheepvaart en Transport College.
Bij alle vervoerders in Nederland is de groep vijftigplussers groot. Verjonging is dus noodzakelijk. In september start ook in Twente een nieuwe machinistenopleiding.
"De machinistenopleiding werd alleen in de Randstad gegeven", zegt Laurens van Lier van het ROC Twente. "Dit moet de drempel verlagen voor jongeren in andere delen van het land om ook te kiezen voor de opleiding tot machinist."
Inmiddels werpen de opleidingen hun vruchten af. Er komen steeds meer jonge machinisten bij, merken ze ook bij de Nederlandse Spoorwegen. "De gemiddelde leeftijd is nog steeds hoog, maar we zijn aan het verjongen", zegt Iris Reshef van de NS. Ook Arriva ziet een lichte stijging van het aantal jonge machinisten.
Machinisten zijn trouwens vooral mannen. Reshef: "We hebben nu 173 vrouwelijke machinisten. Vijf jaar geleden waren dat er nog 83." Relatief een flinke stijging, maar als je bedenkt dat er alleen al bij de NS meer dan 3.300 machinisten werken, dan is de vrouwelijke machinist nog steeds fors in de minderheid.
Bij de NS werken ruim 3.300 machinisten
| 2011 | 2016 | |
| 6% van de machinisten is jonger dan 35 | 12% van de machinisten is jonger dan 35 | |
| 0,4% van de machinisten is jonger dan 25 | 2,5% van de machinisten is jonger dan 25 |
JOR
De toename van het aantal jonge machinisten was voor vakbond VVMC reden om te starten met de Jongeren Organisatie Railvervoer (JOR). Volgens voorzitter Melvin Bloemendal werd dat tijd. "De groei van het aantal jonge machinisten is explosief. Jongeren kunnen tegenwoordig vanaf hun zestiende al aan de opleiding beginnen." Die opleiding is trouwens best streng. Maar zo'n dertig procent van de jongeren die zich aanmelden, wordt uiteindelijk ook machinist.
Jos Hoogland heeft geen moeite met de verantwoordelijkheid voor een trein met 1500 passagiers. "Tijdens de opleiding bleek ook uit allerlei keuringen dat ik om kan gaan met die verantwoordelijkheid."
Het enige rijbewijs dat hij nu nog wil halen, is z'n autorijbewijs. "Voor de trein ben ik in een keer geslaagd in tegenstelling tot m'n autorijbewijs. Daarvoor ben ik al vier keer gezakt. In december mag ik opnieuw afrijden."
