Studentenverenigingen zijn vanaf nu officieel een onderdeel van de Nederlandse cultuur. Het verenigingsleven is namelijk op de zogeheten Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed geplaatst.
Die inventaris is een lijst met tradities en rituelen die we in Nederland belangrijk vinden en willen doorgeven aan volgende generaties. Op de lijst staan bijvoorbeeld ook het sinterklaasfeest, Koningsdag en vuurwerk tijdens Oudejaarsavond.
En nu dus ook de cultuur bij de studentenverenigingen. "We zijn erg blij en tevreden", zegt Ruben Hoekman van de Landelijke Kamer van Verenigingen (LKvV). "De studentenverenigingscultuur bestaat al ruim 200 jaar en kan eigenlijk niet ontbreken in deze lijst."
Studentenverenigingen komen niet altijd even positief in het nieuws. De LKvV hoopt dan ook dat met deze erkenning dat beeld verandert: "Mensen hebben soms toch vooroordelen over hoe het eraan toegaat bij studentenverenigingen. Dit bevestigt dat het een grote meerwaarde is voor je studententijd."
Hoekman, die zelf lid is in Enschede, heeft veel aan zijn dispuut en jaarclub. "We zitten samen in de universiteitsbibliotheek om te leren voor tentamens. Als er eentje zei dat die toch niet heel veel zin had, zei de groep: ga door met studeren, want je moet je tentamen halen. Dat heeft zeker een positief effect."
- ANP
Rotterdamse studenten zwemmen tijdens de Varsity, een roeiwedstrijd - ANP
Een foto uit de oude doos: studenten rond de senaatsauto van de Amsterdamse vereniging Thomas tijdens de traditionele biervechtpartij - ANP
Oud-leden van Minerva vieren het 200-jarig bestaan van de vereniging
Maar wat is nou die typische cultuur, naast ontgroenen en zooien? "Een voorbeeld is dat je niet met je rug naar de bar mag staan of dat je niet met je sportschoenen de sociëteit in mag", zegt Hoekman. "En elke nieuwe lichting studenten krijgt dat soort tradities, gebruiken en mores weer overgedragen."
Je krijgt met een studentenvereniging er eigenlijk een familie bij
In landen als België, Engeland en Amerika heb je ook wel studentenverenigingen. Maar die zijn volgens Max van Duijn, die onderzoek doet naar studentenverenigingen, niet te vergelijken met die in Nederland.
"In Amerika zijn het toch vooral clubjes kwajongens die hun eigen regels maken, terwijl de verenigingen in Nederland meer in lijn van een traditie staan. De verenigingen zijn hier echt al heel oud en de tradities worden van generatie op generatie overgedragen. Al zijn er natuurlijk ook gebruiken die verdwijnen als ze niet meer voldoen, zoals bij de ontgroening."
Een andere unieke eigenschap van studentenverenigingen is volgens Van Duijn de manier waarop er banden gesmeed worden. "Je krijgt er eigenlijk een familie bij. Je doet dingen die je ook met je broer en zus zou doen, bijvoorbeeld eten en gezamenlijke activiteiten."
Het was voor de LKvV nog een hele klus om de aanvraag in te dienen. Ze moesten van alle aangesloten studentenverenigingen een handtekening krijgen om een aanvraag in te dienen en dat zijn er 48 in totaal. "Maar ze waren allemaal heel erg enthousiast", aldus Hoekman.
Wat een plekje uiteindelijk oplevert? Geen geld of hulp in ieder geval. Het zou wel kunnen dat de studentenvereniging uiteindelijk op de lijst van UNESCO komt. Die kijkt namelijk naar de nationale inventarissen.