Inspecties: ex-tbs'er die vrouw doodsloeg terecht vrijgelaten
Hulpinstanties hebben er alles aan gedaan om het gewelddadige gedrag van Udo D. zoveel mogelijk te beperken, zeggen inspecties in een onderzoeksrapport. D., een ex-tbs'er, sloeg vorig jaar oktober een willekeurige vrouw met een fles dood in Leeuwarden. Daarvoor had hij een prostituee in haar gezicht en nek gestoken.
De zaak leidde tot grote ophef omdat hij niet lang daarvoor uit een ggz-kliniek was vrijgelaten. Eerder had hij zes jaar vastgezeten in een tbs-kliniek vanwege een geweldsmisdrijf. Daaruit kwam hij in 2012 vrij.
Overlast
Na zijn vrijlating uit de tbs-kliniek werd hij tot januari 2013 gedwongen opgenomen in een ggz-instelling in Friesland. Vervolgens kreeg hij ambulante begeleiding.
In 2014 en 2015 zat hij tweemaal vast vanwege overlast gevend gedrag en werd hij meerdere malen voor korte periodes gedwongen opgenomen in de ggz-instelling in Friesland. De laatste periode van gedwongen opname eindigde op 5 augustus 2015.
Geen stoornis
Hoewel D. bekendstaat als een erg agressieve man was het volgens justitie niet mogelijk om hem langer vast te houden. Door artsen van de tbs-kliniek en de ggz-instelling was vastgesteld dat zijn agressiviteit niet voortkwam uit een psychiatrische stoornis en daarom was er geen grond meer voor verdere behandeling. Die zou zelfs juist averechts kunnen werken, was de conclusie.
Na zijn laatste ontslag uit de ggz-instelling leek het goed te gaan met D. Hij was goed aanspreekbaar, veroorzaakte geen overlast en pleegde geen strafbare feiten. Tot 19 oktober, de dag dat hij in Leeuwarden een vrouw doodde.
Gedwongen opname
De Inspectie Veiligheid en Justitie en de Inspectie voor de Gezondheidszorg hebben nu gekeken of de betrokken instanties genoeg hebben gedaan. Naar hun oordeel hebben de gemeente, politie, het OM en GGZ Friesland "de voor hen beschikbare bevoegdheden en wettelijke instrumenten benut om het overlastgevende en soms criminele gedrag van D. zoveel als mogelijk te voorkomen en in te perken".
De onderzoekers zeggen dat het besluit om de man te laten gaan zorgvuldig is genomen. "Er was geen mogelijkheid om hem langer gedwongen op te nemen", zegt hoofd van de Inspectie Veiligheid en Justitie Gertjan Bos.
Tweede Kamer
Udo D. werd vanwege het geweld in Leeuwarden veroordeeld tot zes jaar cel met tbs dwangverpleging. De rechtbank verklaarde hem verminderd toerekeningsvatbaar. Hij zou op het moment van zijn daad psychotisch zijn geweest.
De burgemeester van Leeuwarden concludeert dat de instanties niet genoeg bevoegdheden hebben. "Kennelijk is het niet gelukt om een sluitende beveiliging van de samenleving te krijgen." Het onderzoeksrapport wordt begin september besproken in de Tweede Kamer.
