Aanstichter 'Historikerstreit' Ernst Nolte (93) overleden

De Duitse historicus Ernst Nolte is op 93-jarige leeftijd overleden. Hij gold als een van de belangrijkste, maar ook een als van de meest omstreden Duitse geschiedkundigen van zijn generatie.

Nolte was in de jaren tachtig de aanstichter van de zogenoemde 'Historikerstreit'. Nolte poneerde in 1986 in zijn artikel 'Vergangenheit, die nicht vergehen will' de stelling dat de opkomst van Hitler en het nationaal-socialisme een reactie was op de bedreiging die voor Duitsland uitging van de Russische revolutie. Hij verwees daarbij naar de misdaden die in de Sovjet Unie waren begaan onder Lenin en Stalin.

Nolte verzette zich tegen het inzicht dat de vernietiging van de joden door de nazi's een uniek verschijnsel was, zonder weerga in de geschiedenis. Volgens hem was het een gevolg van de perfide logica van de totalitaire ideologieën.

Zijn theorie leidde tot zeer felle reacties onder vakgenoten en enorme discussies in kranten en tijdschriften. Veel historici verweten hem dat hij het nazisme goed zou praten, dat hij de historische schuld van Duitsland zou willen verlichten en dat hij het communisme en het nationaalsocialisme op één lijn zou stellen.

Nolte was hoogleraar aan verschillende universiteiten. Behalve over het nationaal-socialisme en het fascisme publiceerde hij onder meer over Karl Marx en de oorlog in Vietnam.