Zee van demonstranten bij anti-coupbetoging in Istanbul
Op het Yenikapi-plein in Istanbul verzamelde zich vanavond een zee van demonstranten om te betogen tegen de plegers van de mislukte coup van 15 juli. President Erdogan had daartoe opgeroepen. Hij herhaalde tijdens een toespraak de doodstraf te herinvoeren, als het parlement dat wil.
De demonstratie voor Democratie en martelaren vormde de afsluiting van drie weken van protest tegen de coupplegers en is vooral bedoeld om nationale eenheid uit te stralen. Ook twee van de drie oppositiepartijen en hun aanhangers waren aanwezig op en rond het Yenikapi-plein, waar meer dan één miljoen mensen kunnen staan.
Hoeveel mensen in Istanbul meededen aan de demonstratie is moeilijk te schatten, maar ook in de straten rond het plein was het zeer druk. Turkse media schatten de totale opkomst op "miljoenen mensen", een medewerker van Erdogan schatte het zelfs op vijf miljoen.
Tijdens zijn toespraak sprak Erdogan zich opnieuw uit voor herinvoering van de doodstraf, maar hij zei erbij dat het aan het parlement is om daar voor of tegen te stemmen. Direct na de mislukte staatsgreep sprak Erdogan zich ook al uit voor de terugkeer van de doodstraf. Die werd in 2004 afgeschaft in Turkije. De laatste executie was in 1984.
De Turkse krant Hürriyet schrijft dat de demonstranten tijdens de speech van de president herhaaldelijk scandeerden dat de doodstraf terug moet keren.
Gülen moet boeten
"U kunt ervan verzekerd zijn dat de leider van deze terroristengroep naar Turkije zal komen en zal boeten voor wat hij heeft gedaan", zei de Turkse premier Yildirim tijdens zijn toespraak. Hij doelde daarmee op de islamitische geestelijke Fethullah Gülen, die door Turkije verantwoordelijk wordt gehouden voor de mislukte staatsgreep. Gülen woont in de Verenigde Staten. Turkije heeft om zijn uitlevering gevraagd, maar de hebben om bewijs gevraagd dat Gülen achter de coup zit.
De leider van de seculiere Republikeinse Volkspartij (CHP) zei in zijn toespraak dat "15 juli de deur heeft geopend naar verzoening. Na de mislukte staatsgreep is een nieuw Turkije ontstaan. Als we deze cultuur van verbroedering vol kunnen houden, dan kunnen we onze kinderen een geweldig Turkije nalaten."
Historische bijeenkomst
"Het is nooit eerder voorgekomen dat vertegenwoordigers van alle partijen tegelijk op een podium stonden. Het was in dat opzicht een historische bijeenkomst", zegt Nieuwsuur-verslaggever Jan Eikelboom. Alleen de pro-Koerdische oppositiepartij HDP was niet uitgenodigd. Die partij wordt er door de regering van verdacht banden te hebben met de PKK.
Oproep tegen spandoeken
Erdogan had deomstranten gevraagd om alleen vlaggen mee te nemen en geen spandoeken, maar aan die oproep gaf niet iedereen gehoor. Er werden spandoeken meegedragen met teksten als "U bent een geschenk van God, Erdogan" en "Vraag ons te sterven en we doen het".
Zo'n 15.000 politieagenten moesten de demonstratie in goede banen leiden.
Klopjacht
Direct na 15 juli opende de regering een klopjacht op aanhangers van Gülen. Sindsdien zijn tienduizenden onderwijzers, wetenschappers en militairen ontslagen en vele duizenden opgepakt.
Het hoofd van de Turkse strijdkrachten sprak ook tijdens de demonstratie. Hij noemde de coupplegers tijdens de demonstratie "verraders die op de hardst mogelijke manier gestraft zullen worden."
