'Amerikaanse druk onfatsoenlijk'

Oud-minister Ben Bot van Buitenlandse Zaken (CDA) noemt de Amerikaanse druk die op Nederland is uitgeoefend om te blijven in Afghanistan "onfatsoenlijk". In een gesprek met de NOS naar aanleiding van vrijgekomen WikiLeaks-documenten zegt hij dat dat "veel te ver" ging.

Bot noemt het begrijpelijk dat een ambassadeur er veel aan doet om een regering te overtuigen van het Amerikaanse standpunt, maar bijvoorbeeld het dreigement dat Nederland niet mocht aanschuiven bij een vergadering van de G-20 als de missie niet verlengd werd, ziet hij als chantage.

"Dat doe je niet. Dat miskent ook de rol die wij gespeeld hebben. Zodra je met dit soort dreigementen wordt geconfronteerd, is er maar een antwoord: daar is de deur."

Andere kanalen

Bot vermoedt dat er bij de hedendaagse gesprekken over een missie in Afghanistan minder druk wordt uitgeoefend, vanwege WikiLeaks. "Ik denk dat het op het ogenblik een tandje lager gaat. De ambassadeur en de staf is gewaarschuwd van 'pas op, doe het wat zachter aan'."

"Ze vinden het natuurlijk prettig als die missie er komt, maar ik kan me voorstellen dat dat via andere kanalen gaat, veel meer in NAVO-verband of dat onze ambassadeur in Washington wat vaker bij hun Buitenlandse Zaken wordt geroepen."

Natte zomer

Bovendien zijn Amerikaanse diplomaten nu wat minder welkom in het buitenland. "Amerikaanse diplomaten kunnen hun werk niet meer doen. Ze beseffen dat er grote terughoudendheid is in veel landen. De netwerken zijn verschrompeld."

Overigens vermoedt Bot dat dat geen blijvend probleem hoeft te zijn. "U weet hoe dat gaat: het is een zomer nat en iedereen denkt dat de dijken doorbreken. Over een jaar is alles weer terug tot normale proporties. En dat is maar goed ook, omdat het belangrijk is dat er goede communicatie is tussen bondgenoten."