Astronomen hebben een planeet ontdekt met drie zonnen. Hij is behoorlijk aan de grote kant: vier keer de grootte van Jupiter, de grootste planeet in ons sterrenstelsel. Hoe bijzonder is deze ontdekking?
Dat 'ie drie zonnen heeft en de manier waarop die om de planeet heen draaien, dát is het spannendste aan deze ontdekking, vindt sterrenkundige Lucas Ellerbroek. HD 131399Ab, zoals 'ie is genoemd, draait rond een van de drie zonnen. De andere twee gaan als koppel om de groep heen – zij kruisen dus de baan van de planeet.
"Eigenlijk komen die twee zonnen dus roet in het eten gooien. Zij zorgen er eigenlijk voor dat het planetensysteem verstoord wordt. Je moet het zien als een ingewikkelde knikkerbaan waar de knikkers elkaar beïnvloeden. Normaal gesproken zou je bij een systeem als dit verwachten dat ze elkaar als een soort pestkoppen uit de kring knikkeren. Dat is nu niet zo."
Waarom dat niet gebeurt is voorlopig gissen. Er bestaan wel theorieën over. Zo zou het kunnen dat de planeet niet is ontstaan op de plek waar hij zich nu bevindt.
De planeet bestaat 16 miljoen jaar, iets wat relatief jong is voor een planeet. "Het lijkt erop dat de planeten constant migreren door het stelsel heen. De positie van de planeet in de baan waarin 'ie nu ronddraait, kan over 10 miljoen jaar weer heel anders zijn. Dit is namelijk maar een momentopname."
De planeet ligt hier 340 lichtjaren vanaf. "Op de kosmische schaal van het heelal is het in onze achtertuin. Als het op 3000 lichtjaren was geweest, dan was het niet gelukt dit te fotograferen. Dan waren alle vier de objecten een pixel geweest op de telescopische foto."
HD 131399Ab draait in een veel wijdere baan dan de aarde. Dat zorgt ervoor dat hij in 550 jaar om zijn zon heen draait. Ter vergelijking: wij doen er één jaar over, Jupiter twaalf jaar.
Gelijkertijd zonsopkomst en -ondergang
En omdat de planeet meerdere zonnen heeft, is er op de planeet soms tegelijkertijd een zonsopkomst en –ondergang en soms nemen ze het van elkaar over. "Als de ene zon dan ondergaat, komen die andere twee op."
Het is speculeren wat de constante schemering doet met de seizoenen zoals wij die kennen. Wel is bekend dat de zonnen alle drie vrij zwak zijn. "Ze zijn veel minder krachtig dan de zon zoals wij die kennen. Als ze elkaar afwisselen, is er dus een constante schemering op de planeet."