Timmermans na brexit: tijd voor bezinning

Europese politici moeten nu niet wild om zich heen gaan slaan in een poging ergens de schuld neer te leggen voor het verloren Britse referendum. "De emoties lopen hoog op, maar een schuldige zoeken daar heeft niemand wat aan", zegt Eurocommissaris Frans Timmermans in een interview met Nieuwsuur. De vice-voorzitter van de Europese Commissie houdt de deur open voor de Britten, al acht hij de kans klein dat ze zich bedenken.

Timmermans verdedigt zijn collega, voorzitter Juncker van de Europese Commissie. Die ligt de laatste dagen nogal onder vuur. De commissievoorzitter zou niet het boegbeeld van het moderne Europa zijn en bovendien niet fysiek in staat zijn om de kar te trekken. "Flauw en dat verdient hij niet", reageert Timmermans. "De één verwijt ons te onzichtbaar te zijn, terwijl de ander meent dat we te zichtbaar zijn. Laten we zakelijk blijven, natuurlijk hebben we een lange weg te gaan, maar met elkaar."

Meedoen aan de blame game weigert Timmermans. Juist nu moeten zowel Brussel als de lidstaten het hoofd koel houden. "Er is een gewoonte ontstaan in de lidstaten om als iets goed gaat het naar je toe te trekken en als iets niet goed gaat, heeft Brussel het gedaan." Het vingertje van de tweede man van de commissie priemt in de lucht. "Als we iets willen en moeten leren van de campagne en het referendum is het wel hoe we met elkaar omgaan. Ga je voortdurend zeggen dat alles wat Brussel is, in feite van iemand anders is. Of neem je de verantwoordelijkheid en zeg je: ik zit ook aan tafel in Brussel en ben medeverantwoordelijk."

Brexit

Na de brexit hoorden we even niets van Timmermans. De kans dat de Britten zich bedenken acht de Eurocommissaris klein, maar mochten ze zich bedenken dan moet de EU ze volgens hem met open armen ontvangen. Timmermans ziet de Britten nog steeds als deel van Europa en vindt het moeilijk om daar afscheid van te nemen. "Maar de bevolking daar heeft besloten, dus ik denk dat de Britten zullen vasthouden aan hun besluit om de Europese Unie te verlaten."

Aan het besluit van de Britten zitten consequenties vast. "Alleen zal men eerst in het Verenigd Koninkrijk zelf de balans moeten opmaken welke consequenties zij aan dat referendum willen verbinden en dan ons op de hoogte stellen." Timmermans wil snel helderheid van de Britten over EU-uittreding. "Natuurlijk gaan alleen de Britten erover", maar zo waarschuwt hij, "het heeft wel invloed op bedrijven. Investeringen worden uitgesteld, keuzes niet gemaakt en dat is niet goed."

Bezinning

Over premier Rutte is Timmermans tevreden. Hij noemt hem zelfs een Europeaan. "Hij zegt: "Om voor Nederland op te komen, heb ik Europa nodig." Ik weet niet of dat in de VVD een populair standpunt is sinds Frits Bolkestein, maar hij heeft wel gelijk." Achter de waterlinie kunnen we niet meer alleen de problemen oplossen en dus hebben we andere landen nodig, is de analyse van Timmermans. "Kijk naar onze economie. Rotterdam wereldhaven of Rotterdam jachthaven, daar gaat het om."

Europa moet de zomer gebruiken om zich te bezinnen: wat zijn de echte prioriteiten. Hoe komen er meer jongeren aan een baan. Maar ook veiligheid en vluchtelingen zijn thema’s waar de EU over moet nadenken en met oplossingen moet komen. Op "eindeloze" discussies over verdragswijzigingen zit Timmermans niet te wachten. "Mensen willen concrete resultaten zien. Niet wie er op z’n kop moet krijgen."

Den Uyl

In navolging van Joop den Uyl, die nauwkeurig per kiesdistrict de verkiezingsuitslag analyseerde, heeft Timmermans dat ook gedaan. Hij bleef inderdaad even stil na het referendum, om alles in zich op te nemen. "Het gaat over de middenklasse en de arbeidersklasse die de controle over hun land, hun leven, hun lotsbestemming kwijt zijn. Dat is geen typisch Brits probleem. Overal in Europa zie je dat. We moeten samen proberen om weer een perspectief te schetsen. Te zorgen dat de mensen weer meer grip krijgen op het leven."

De oplossingen liggen in het hervormen van de economie en beter onderwijs. Wie dat doet maakt Timmermans niet uit. "Commissie of lidstaten, we moeten het met elkaar doen." Om daar na een kleine pauze aan toe te voegen: niet lullen, maar poetsen.