'Slavernij te lang geleden? Dan kunnen we straks niks meer herdenken'

Vanavond is de nationale herdenking van het Nederlandse slavernijverleden. Dan herdenken we dat Nederland vanaf de zeventiende eeuw honderdduizenden Afrikanen naar de Nederlandse koloniën verscheepte om ze daar als slaaf op de plantages te laten werken.

Deze drie jongeren vinden dat we meer zouden moeten weten van dat slavernijverleden. En dat iedereen vanavond twee minuten stil moet staan bij deze bladzijde uit onze geschiedenis.

"De slavernij is een onderdeel van mijn geschiedenis", vertelt Gershwin Bonevacia, die zijn wortels in Curaçao heeft. "En nee, ik denk dat veel Nederlanders niet genoeg weten van die geschiedenis. Soms betrap ik me erop dat ik direct heel fel reageer, maar dat ik soms ook heel teleurgesteld ben", vervolgt hij. "Terwijl die personen vaak uit onwetendheid zo'n opmerking maken."

Daar is Maurice San A Yong het mee eens. Hij heeft Surinaamse roots en studeert nu geschiedenis, vooral het koloniale verleden. "Je moet je voorstellen dat mijn oma 90 jaar is. Dat wil zeggen dat mijn overgrootmoeder de slavernij naar alle waarschijnlijkheid heeft meegemaakt. We geven allemaal om onze dierbaren. Dus het gaat je aan het hart."

Rianne Walet wist tot twee jaar geleden weinig van dit koloniale verleden, maar dat veranderde na een stage in een slavernijmuseum in Liverpool: "Pas toen werd mij duidelijk hoe belangrijk en groot dit onderwerp is en hoe weinig wij in Nederland er nog mee doen. Het dreunt nog steeds door in onze huidige moderne tijd."

Zij vindt dat het slavernijverleden nooit vergeten mag worden. "Vaak zeggen mensen: waarom herdenk je iets dat al zo lang geleden is gebeurd? Als dat het criterium is om te herdenken, kunnen we op den duur niks meer herdenken. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?"

Om die reden geeft ze nu op middelbare scholen lessen over slavernij. Zo hoopt ze dat jongeren meer gaan nadenken over het verleden. "Als iedereen ervan zou weten, is het makkelijker om over zaken als Zwarte Piet, discriminatie en racisme te praten. Het gaat erom dat je weet: waar komt het vandaan?"

Discriminatie en racisme: voor Gershwin en Maurice speelt het slavernijverleden nog altijd een rol. "Ik hoor dingen als: 'Antilianen zijn dom'", vertelt Gershwin. "Vind je het gek, als we de afgelopen 200 jaar niet naar school zijn geweest, omdat we moesten werken als slaven? Als je je daar wel bewust van bent, krijgen dit soort uitspraken een hele andere lading."

"We hebben de geschiedenis bestudeerd, maar blijkbaar blijven we dezelfde fouten maken", vervolgt Maurice. "Daar gaat er iets mis. Het is zaak om er nou eens een keertje voor te zorgen dat we die geschiedenis goed onderzoeken en bespreekbaar maken."

Hoe we dan moeten herdenken? Vooral meer weten over het slavernijverleden en begrip tonen voor de geschiedenis, vinden Gershwin, Maurice en Rianne. "Ik denk te beginnen met open kaart spelen en gewoon eerlijk zijn over de geschiedenis die Nederland met zich meedraagt", zegt Gershwin. "En er niet te lichtzinnig over doen."