'Israël en Turkije herstellen banden'

Israël en Turkije hebben een akkoord bereikt over normalisering van hun betrekkingen, heeft een Israëlische regeringswoordvoerder bekendgemaakt. Premier Netanyahu is in Rome, waar over het herstel van de betrekkingen onderhandeld is. Turkije heeft nog niet gereageerd op de mededeling.

De officiële aankondiging van het volledig herstel van de diplomatieke betrekkingen wordt morgen verwacht. De onderhandelingen begonnen op aandringen van de VS. Een van de lastigste punten was de positieve houding van Turkije tegenover Hamas.

Mavi Marmara

De betrekkingen tussen Israël en Turkije werden zes jaar geleden bevroren nadat de Israëlische marine het schip Mavi Marmara had geënterd met Turkse activisten die hulpgoederen wilden brengen naar de Gazastrook. De Turken probeerden door de Israëlische blokkade te breken. Bij de militaire actie kwamen tien Turken om het leven.

Israël en Turkije waren tientallen jaren lang nauwe bondgenoten. Ankara eiste excuses voor de dood van de Turken, maar Jeruzalem weigerde die aan te bieden. Turkije riep daarop zijn ambassadeur terug en beëindigde ook de militaire samenwerking.

Hamas

Israël grendelde in 2006 de Gazastrook af na de ontvoering van een militair. De blokkade werd een jaar later verscherpt na de machtsovername van Hamas.

Zowel Israël als Turkije is een strategische partner van de Verenigde Staten. Daarom heeft de VS zich intensief beziggehouden met de verzoening tussen beide landen. Probleem was telkens dat Turkije nauwe banden onderhoudt met Hamas, de doodsvijand van Israël. Het is nog niet duidelijk welke oplossing daarvoor is gevonden.

Turkije op zijn beurt heeft drie voorwaarden gesteld aan het herstel van de betrekkingen: excuses van Israël, een schadevergoeding voor de nabestaanden van de activisten en opheffing van de blokkade van Gaza.

Voorwaarden

In 2013 had Netanyahu al zijn spijt uitgesproken over het verlies van mensenlevens bij de actie van de Israëlische marine. Volgens verschillende bronnen zou Israël bereid zijn ruim 18 miljoen euro schadevergoeding te betalen.

Het is niet duidelijk of Israël bereid is tot een versoepeling van de blokkade van de Gazastrook. Turkije wil daar een energiecentrale bouwen en een watervoorziening.