GGZ: miljoenen extra kwijt aan papierwerk jeugdzorg

Instellingen die gespecialiseerd zijn in de zorg voor kinderen met (ernstige) psychische problemen zijn miljoenen extra kwijt aan bureaucratie. De kosten zijn opgelopen sinds begin 2015, toen gemeenten verantwoordelijk werden voor de jeugdzorg. In totaal zijn de instellingen 18 miljoen euro meer kwijt aan papierwerk, berekende de koepelorganisatie GGZ Nederland op verzoek van de Volkskrant.

Het gaat om een toename van zo'n tien procent. Het geld zou anders besteed kunnen worden aan zorg, zegt GGZ Nederland, die keek naar de boekhouding van vijf zorginstellingen.

Voor 2015 maakten zorginstellingen afspraken met een paar zorgverzekeraars, provincies en zorgkantoren. Sinds de stelselwijziging hebben ze te maken met tientallen of zelfs honderden gemeenten. Het idee is dat die gemeenten de zorg beter kunnen organiseren.

Al snel na de invoering waren er al signalen dat de hervormingen tot meer bureaucratie leiden. Een jaar geleden waarschuwde de landelijke jeugdzorgorganisatie William Schrikker Groep al dat de bureaucratische kosten flink waren opgelopen.

Eigen regels

GGZ Nederland keek nu op verzoek van de Volkskrant naar de gevolgen bij instellingen gespecialiseerd in kinderen met ernstige psychische problemen. Die kinderen worden door gemeenten doorverwezen. De instellingen waar ze terechtkomen, bestrijken doorgaans grotere gebieden en hebben dus te maken met meer gemeenten. Het gaat bijvoorbeeld om kinderen met zware gedragsproblemen, depressies, angsten of autisme.

GGZ Nederland constateert dat veel gemeenten er hun eigen regels op nahouden. Ze hebben eigen betalingscodes, verantwoordingsmethodes en formulieren, wat de zorginstellingen ertoe dwingt om meer tijd te steken in de boekhouding.

"We hebben zeven boekhouders extra in dienst en het kost ons veel extra tijd", zegt Koos Lukkien van Karakter, een specialistische instelling voor geestelijke gezondheidszorg voor jongeren. " Ik zou voor dat geld ook 200 kinderen kunnen behandelen."

Kinderen belanden ook geregeld op wachtlijsten. Dat komt doordat gemeenten bijvoorbeeld niet voldoende zorg hebben ingekocht.

Uniforme formulieren

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) zegt in de krant dat er uniforme formulieren zijn ontwikkeld, maar gemeenten en instellingen kunnen niet gedwongen worden die te gebruiken. VNG zegt dat ook de instellingen een bijdrage kunnen leveren door hun werkwijze te versimpelen en op een uniforme wijze rekeningen te sturen aan gemeenten.

De Transitie Autoriteit Jeugd, die toezicht houdt op de hervormingen in de jeugdzorg, waarschuwde in april al dat deze gespecialiseerde zorg door de toegenomen administratieve rompslomp onder druk komt te staan.

"Op de inhoud hebben we ongelooflijke stappen gezet, maar dit doorkruist de vernieuwing", zei Jacobine Geel, voorzitter van GGZ Nederland, vanochtend in het NOS Radio 1 Journaal. Ze vindt dat staatssecretaris Van Rijn de vinger aan de pols moet houden en zo nodig moet ingrijpen.

Van Rijn zegt dat ook te zullen doen als er niets verandert. Maar volgens hem kunnen zowel gemeenten als instellingen nog een grote stap maken om de bureaucratie te verminderen. "Ik zou het heel jammer vinden als ik dan weer regels moet maken om regels af te schaffen. Als nou zowel de gemeenten als de instellingen zelf zeggen 'dit is nodig en daar moeten we samen uitkomen', dan hebben ze toch eigenlijk de staatssecretaris niet nodig."