Hoe Steven Kruijswijk de Giro net niet won
Op 29 mei 2016 schrijft Steven Kruijswijk geschiedenis. In Turijn wordt hij gelauwerd als de eerste Nederlandse winnaar van de Ronde van Italië. Eindelijk is er een opvolger van Jan Janssen en Joop Zoetemelk, de enige Nederlanders die ooit een grote ronde op hun naam schreven. Helden uit een ver verleden.
Zo had het moeten zijn. Maar toen was er de val. Een moment van onoplettendheid. Wat rest is de vierde plaats. Hoe Steven Kruijswijk de Giro net niet won. Een reconstructie.
6 mei tot 20 mei 2016
De Giro van 2016 gaat van start in Gelderland. Na de openingstijdrit in Apeldoorn leeft Nederland op een roze wolk. Alle aandacht gaat uit naar Tom Dumoulin, die met twee honderdsten van een seconde de eerste roze trui om de schouders krijgt. Kruijswijk vindt het prima. Hij heeft een solide tijdrit gereden. In het klassement staat hij vlak achter Vincenzo Nibali, maar voor die andere topfavorieten, Alejandro Valverde en Mikel Landa. En dankzij Dumoulin kan hij nog mooi even in de luwte blijven.
De internationale media hebben aanvankelijk geen oog voor Kruijswijk. In de lijstjes met favorieten in de Italiaanse kranten komt zijn naam niet voor. De Lotto-Jumbo-rijder rijdt echter heel constant in de eerste week. Onopvallend, dat wel. Een sluipmoordenaar?
In de tweede week reist de roze trui de hele wereld over: van de Italiaan Brambilla naar de Luxemburger Jungels tot de Costa Ricaanse Rus Amador. Kruijswijk blijft vooral constant. Hij blijft stabiel in de top van het klassement, een teenlengte voor Nibali, Valverde, Chaves en Zakarin. Topfavoriet Mikel Landa heeft tegen die tijd door ziekte de ronde al verlaten en zit thuis in Baskenland.
21 mei 2016 - etappe 14 (Alpago-Corvara)
Wekenlang heeft Kruijswijk op een berg gezeten in de voorbereiding en vandaag moet dat zich uitbetalen in de koninginnenrit van deze Giro. De renners krijgen zes Dolomietenreuzen voor de kiezen, waarvan er vijf meer dan 2.000 meter boven zeeniveau liggen.
's Ochtends vertelt iemand hem dat Erik Breukink in 1989 uitgerekend op deze wegen de eindzege in de Giro verspeelde. "Lekker dat je daar nu mee komt", is zijn reactie. Maar Kruijswijk kent zijn klassiekers. De fout van toen zal hem niet overkomen. Blijven eten, het gaat nu om details.
Op weg naar Corvara verslaat Kruijswijk de meester op zijn eigen terrein. In de finale valt Nibali aan, maar doet dat op het verkeerde moment. De weg is vlak, de wind staat vol op de kop. Kruijswijk kan zijn ogen niet geloven.
Als de Italiaanse kampioen is ingelopen, gaat Kruijswijk op de pedalen staan. Nibali probeert aan te klampen, maar blijft hangen. Alleen de Colombiaan Esteban Chaves kan de oversteek maken. Die Chaves is een welkome bondgenoot. Met zijn tweeën rapen ze de laatste vluchters op en - belangrijker - houden ze Nibali op afstand. Nibali verliest 37 seconden, Valverde zelfs drie minuten.
Chaves mag het sprintje winnen in Corvara, Kruijswijk slaapt vanavond in het roze.
22 mei 2016 - etappe 15 (Castelrotto-Alpe di Siusi)
Een roze fietser, eenzaam op een berg. De voor een wielrenner opmerkelijk brede schouders lijken nog tien centimeter gegroeid in het nauwsluitende roze tijdritpak. Onder zijn roze helm is nog net een glimp te zien van zijn rode lokken. Het vloekt een beetje, net als zijn sokken. Wit, met een geel randje.
Dit is Steven Kruijswijk uit Nuenen, de patron van de Giro. Wie nog twijfelt aan zijn status, wordt vandaag gelogenstraft. Terwijl Nibali klungelt met zijn vorm en zijn materiaal, smijt Kruijswijk met minuten.
Goed genoeg voor de ritzege is het weer niet, die gaat met een paar tienden verschil naar de onbekende Rus Aleksander Foliforov. Valverde verliest nog eens 23 seconden, Chaves 40 en Zakarin 47. Maar vooral Nibali moet zijn meerdere erkennen. Hij verliest ruim twee minuten en lijkt uitgeschakeld.
In het klassement is de marge van Kruijswijk op eerste belager Chaves al meer dan twee minuten. Die roze trui zit steeds ruimer om zijn brede schouders.
24 mei - etappe 16 (Bressano-Andalo)
Op de rustdag geniet Kruijswijk van de aandacht. Zijn naam is een probleem voor de Italiaanse wielervolgers. Kroezwiek. Kruzewaik. Krauswiek.
Een dag later heerst Kruijswijk als Hinault in zijn beste dagen. In de korte venijnige bergrit naar Andalo is het met z'n allen tegen Kruijswijk. Vanaf de voet van de Passo della Mendola regent het aanvallen. Zakarin, Valverde, Chaves; allemaal proberen ze Kruijswijk uit zijn tent te lokken.
Kruijswijk neutraliseert ze een voor een. Net zolang tot de uitdagers zelf het loodje leggen. Op de slotklim naar Andalo heeft Kruijswijk alleen Valverde en Zakarin nog bij zich. Als hij achterom kijkt ziet hij een azuurblauwe schim. in de achtergrond. De haai van de straat van Messina spartelt. Nibali verliest opnieuw veel tijd (1.47 minuten) en staat dan al op bijna vijf minuten in het algemeen klassement.
Na twee tweede plaatsen wil Kruijswijk nu ook weleens winnen. Maar tegen de geslepen Valverde legt hij het af. Misschien stemt het de Spanjaard mild, Valverde heeft nu etappes gewonnen in alle grote ronden.
Maar Kruijswijk is de sterkste. Dat heeft iedereen kunnen zien.
26 mei 2016 - etappe 18 (Muggiò-Pinerolo)
Kruijswijk groeit in zijn rol als klassementsleider. In de achttiende etappe toont hij opnieuw zijn spierballen op weg naar Pinerolo. Als de Giro naar de Franse Alpen trekt voor de laatste twee bergritten, kan weinig zijn humeur bederven. Zijn ploeggenoten omringen hem als bodyguards. Alles lijkt vanzelf te gaan.
Natuurlijk zullen ze nog wat proberen, die oude sluwe vossen. Natuurlijk zijn hun ploegen sterker. Als het bergop gaat, staat Kruijswijk er alleen voor. Maar wie moet hem bergop eraf rijden? Kruijswijk heeft maar een tegenstander. Zichzelf.
27 mei 2016 - etappe 19 (Pinerolo-Risoul)
Terwijl hij ogenschijnlijk op zijn gemak de 21 kilometer lange Colle dell'Agnello omhoog peddelt, denkt Steven Kruijswijk nog even terug aan de woorden van zijn ploeggenoot Bram Tankink. "Ik denk dat Steven de Giro al heeft gewonnen."
Esteban Chaves, de nummer twee in het klassement, is wat van plan vandaag. Maar wat hij ook probeert, Kruijswijk geeft geen centimeter toe. Sterker, de Colombiaan moet zelf de inspanningen bekopen.
Vlak voor de top, waar de Italiaanse Agnello overgaat in de Franse Agnel, zet hij nog even aan. Even laten voelen wie de sterkste is. Die boodschap is duidelijk.
Zwarte sneeuw
Waar ging het mis? Werd hij overmoedig? Ging het te makkelijk? "Een stomme stuurfout", erkent hij later. "Ik verlies hier gewoon de Giro."
Laten we bij de feiten blijven. Kruijswijk is met Chaves en Nibali bovengekomen. Hij is geen moment in verlegenheid gebracht, maar toch moet hij even herstellen. Als hij naar zijn achterzak grijpt om wat eten te pakken, ziet hij hoe Nibali aanzet voor de bocht. 'Mee', denkt Kruijswijk in een flits.
Hij neemt de bocht te ruim, raakt de sneeuwwand en vliegt over de kop. Heel Nederland slaakt een gil als Kruijswijk met een lange snotsliert uit zijn neus op zoek gaat naar zijn fiets. Hij lijkt ongedeerd, maar kan dat na zo'n klap?
Eenzaamheid
Kruijswijk zit weer op fiets. Hij is alleen. Moederziel alleen, zoals ze dat zeggen. Hij weet het al. Mijn Giro is verloren.
In het dal komt hij bij een groepje subtoppers, onder wie de voormalige rozetruidragers Amador en Jungels. Maar niemand die een handje toesteekt.
Op adrenaline en vechtlust knokt Kruijswijk zich naar de finish in Risoul. Het roze is hij kwijt, maar al met al valt de schade nog mee. Hij staat nog derde op een minuut van de nieuwe leider Chaves. De herboren Nibali heeft zich ertussen genesteld.
Steven Kruijswijk denkt niet aan het podium. Hij had de Giro voor het grijpen. Maar nu heeft hij het verkloot. 's Avonds kan Kruijswijk niet in slaap komen van de pijn. Hij kan de gedachte niet langer negeren. Opgeven?
28 mei - etappe 20 (Guillestre-Sant'Anna di Vinadio)
De volgende ochtend stuurt Bram Tankink een bemoedigende tweet de wereld in.
Het is waar. Voor dag en dauw test Steven Kruijswijk zijn beurse lichaam op de rollerbank. Hij heeft een breukje in zijn rib, een pijnlijke voet en vooral een gebroken moraal. Maar de pijn is draaglijk.
Kruijswijk besluit te starten in de laatste bergetappe naar het bergdorpje Vinadio. Hij staat nog altijd derde in het klassement, maar niemand geeft een cent voor zijn kansen. De Brabander denkt daar anders over. "Mijn conditie is goed, mijn benen zijn goed. Als je opgeeft, heb je niets."
Kruijswijk vecht als een leeuw voor zijn derde plaats. De hele dag rijdt hij mee met de top van het klassement, alsof er nooit een sneeuwwand is geweest. In de slotfase moet hij pas een gaatje laten als Nibali zijn ultieme greep naar de macht doet. En dat is net genoeg voor de eeuwige volger Valverde om hem van het podium te stoten.
29 mei 2016 – etappe 21 (Cuneo-Turijn)
De coup van Nibali en zijn ploeg is geslaagd. Elf dagen heeft een Nederlander in het roze gereden deze Giro. De Italiaanse kampioen mag maar een dag met het leiderstricot pronken, maar dat is wel de slotdag.
In Turijn ziet Kruijswijk hoe Nibali de laatste roze trui krijgt aangereikt. Die zit wat ruim.
De roze trui heeft dit jaar extra brede schouders.