Nog veel onduidelijk over uploader wraakporno-video Chantal
Na bijna anderhalf jaar heeft Chantal uit Werkendam voor het eerst enige duidelijkheid over wie haar pornofilmpje op Facebook plaatste. Dinsdag bleek dat er bij het onderzoek een ip-adres is aangetroffen. Maar wie er op dat moment achter dat ip-adres zat, moet nog blijken en wordt misschien wel nooit duidelijk.
In januari vorig jaar plaatste iemand met een vervalst account, met de nagemaakte identiteit van de Werkendamse, op Facebook een seksvideo die zij met haar ex had opgenomen. De ex ontkende betrokkenheid. Facebook ontkende dat het gegevens had over de identiteit van de uploader, maar dinsdag bleek dat er bij een onderzoek wel degelijk een ip-adres was gevonden. Dat zou mogelijk zijn geweest dankzij 'nieuwe informatie' in het onderzoek, die het slachtoffer vlak voor het onderzoek zou hebben aangedragen. Het slachtoffer had het onderzoek afgedwongen bij de rechter.
Een ip-adres staat echter niet gelijk aan een persoon. Het gaat in dit geval om een adres dat stond geregistreerd op een klein internetbedrijfje dat eigendom is van het ROC West-Brabant. Maar dat betekent nog niet dat het filmpje ook vanaf die school is geüpload, benadrukken betrokkenen.
"We worden namelijk ook ingehuurd door andere onderwijsinstellingen", zegt Jan Broeken van het ict-bedrijf, IT-Workz. Het ip-adres zou dus ook bij een andere onderwijsinstelling kunnen horen, bevestigt ook een woordvoerder van het ROC West-Brabant.
'Lastig onderzoek'
Bij welke onderwijsinstelling het ip-adres hoorde, wordt nu uitgezocht. Daarvoor heeft IT-Workz beveiligingsbedrijf Fox-IT ingehuurd. "We gaan ons best doen om Chantal zo goed mogelijk te helpen", zegt Broeken. "Maar het is wel lastig dat het gaat om iets van anderhalf jaar geleden."
De onderzoekers zijn namelijk voor een groot deel afhankelijk van zogenoemde logbestanden, waarin verkeersgegevens worden bijgehouden: wie zat op een bepaald moment achter een ip-adres, en vervolgens: wie plaatste de video vanaf die school op Facebook? Hoe langer geleden iets is gebeurd, hoe groter de kans dat die logbestanden niet meer bestaan.
Het hangt ervan af hoe lang er verkeersgegevens werden bijgehouden
"Het hangt er dus maar van af hoe lang die logbestanden met verkeersgegevens bleven opgeslagen", zegt Martijn van de Beek, eigenaar van Hoffman Bedrijfsrecherche. "Je mag ook niet alles zomaar bewaren, dat hangt af van de situatie."
Dat stelt ook Martijn Egberts, die bij het Openbaar Ministerie belast is met het oplossen van cybercrime. "Het is volledig de beslissing van degene die de logbestanden opslaat", zegt hij. Het ROC West-Brabant en IT-Workz willen desgevraagd nog niets kwijt over hun beleid bij het opslaan van logbestanden, 'in het kader van het onderzoek'.
Geen verplichting
Vorig jaar oordeelde de rechter dat de overheid internetproviders niet mag verplichten om bepaalde logbestanden een halfjaar op te slaan, omdat dat een te grote inbreuk op de privacy was. "Dat kan in dit soort zaken een belemmering zijn", zegt Egberts. Overigens had die zogenoemde bewaarplicht in dit geval niet geholpen, omdat de zaak veel langer dan een halfjaar geleden speelde, en dan alleen duidelijk zou zijn geweest welke school het ip-adres gebruikte.
Thomas van Vugt, advocaat van de 22-jarige Werkendamse, heeft in ieder geval goede hoop. "Dit onderzoek toont ook aan dat het heel lastig is om iets permanent te verwijderen", zegt Van Vugt. Facebook ontkende namelijk dat het ip-adres nog op zijn systemen aanwezig was.
"Ik zal niet rusten voordat de dader is gevonden, dat mag duidelijk zijn", aldus de advocaat.