'Overheid schiet ernstig tekort bij defensie, justitie en belastingdienst'

De Algemene Rekenkamer heeft ernstige problemen vastgesteld bij drie klassieke overheidstaken: belastingen, Defensie en Justitie. President Visser, die in het kader van Verantwoordingsdag zijn verslag aan de Tweede Kamer presenteerde, zei dat de pogingen om grip op de problemen te krijgen op die drie terreinen vorig jaar onvoldoende succes hadden.

In de woorden van de Rekenkamer zijn dat ernstige onvolkomenheden. Dat de Rekenkamer die kwalificatie drie keer gebruikt, is lang geleden, benadrukte Visser.

In het verslag staat dat er veel mis is met het materieelbeheer bij Defensie. Volgens Visser stonden te veel voertuigen stil en bleven helikopters aan de grond. Het onderhoud is niet op orde en reserveonderdelen zijn niet op tijd aanwezig. De Rekenkamer zegt dat de 'operationele gereedheid' verder is afgenomen, vooral bij de landmacht en de luchtmacht.

"Dat is zeker gezien de internationale context zorgelijk." Een bataljon moest de voertuigen aan andere eenheden afstaan en is overgestapt op trainingen te voet. Minister Hennis voegt er zelf aan toe dat Defensie voor het eerst niet volledig kan voldoen aan de doelstelling om het Nederlandse en bondgenootschappelijke grondgebied te verdedigen.

Ict-systemen

Volgens de Rekenkamer maakt de Belastingdienst te weinig voortgang bij de aanpak van de grote ict-systemen. De Rekenkamer waarschuwt de Kamer dat ingrijpende wijzigingen in het belastingstelsel misschien niet mogelijk zijn of een langere invoeringstermijn vergen.

Op het terrein van Veiligheid en Justitie constateert de Rekenkamer dat het ministerie al jaren kampt met het financieel beheer en onvoldoende 'in control' is. Visser noemt het een wankele balans tussen ambities en middelen op diverse terreinen. Volgens hem is niet zeker of de juiste informatie op het juiste moment op de juiste plek terechtkomt.

Wereld te winnen

De president van de Algemene Rekenkamer sprak in zijn verslag over een paradoxale situatie: aan de ene kant zijn er dus drie ernstige onvolkomenheden. Aan de andere kant is het aantal 'gewone onvolkomenheden' op alle ministeries samen gehalveerd.

De Rekenkamer heeft op vijf terreinen extra onderzoek gedaan. Daaruit blijkt volgens Visser dat "er nog een wereld te winnen is bij het in beeld brengen van geld en prestaties". De Rekenkamer noemt het niet zeker of het energielabel voor woningen voldoende betrouwbaar is; verder is onduidelijk wat het effect is van een fiscale regeling die bedoeld is om experts uit het buitenland aan te trekken en van regelingen om oudere werklozen aan werk te helpen.

Visser wijst er ook op dat het Rijk meer heeft uitgegeven aan de Betuwelijn dan van tevoren was gezegd. Ook is een derde van de landelijke prioriteiten van de politie niet gehaald.