KNMI: zeespiegel stijgt deze eeuw mogelijk een meter extra

De zeespiegel stijgt deze eeuw waarschijnlijk met ruim een meter extra. Dat komt doordat de Antarctische ijskappen sneller smelten dan verwacht. Het KNMI noemt de omvang van het smelten "rampzalig".

Wetenschappers dachten dat het smelten van die ijskappen hooguit 10 centimeter zou bijdragen aan de zeespiegelstijging tot 2100. Nu gaan ze uit van tien keer zoveel.

Volgens het KNMI kunnen de uitkomsten betekenen dat de uiteindelijke zeespiegelstijging wel eens twee keer zo hoog kan uitvallen als eerder verwacht. De nieuwe cijfers zouden betekenen dat Nederland zijn plannen voor de bescherming van de kust drastisch moet aanpassen, zegt het instituut.

Bijstelling

Het nieuwe inzicht komt door vervolgstudies naar het smelten van de ijskappen op Antarctica. De uitkomsten zijn aanleiding voor het klimaatpanel van de VN, IPCC, om in 2018 met een bijstelling te komen over de toestand van de ijskappen en de zeespiegelstijging.

Dat is opmerkelijk, want volgens het KNMI is het onderzoek niet onomstreden in wetenschappelijke kringen. De uitkomsten geven wel aan dat het van groot belang is om meer inzicht te krijgen in hoe snel de ijskappen verdwijnen, want deze studie staat niet op zich. Er verschijnen steeds meer onderzoeken die aangeven dat het smelten sneller gaat dan gedacht, zegt het KNMI.

Scheuren

In de studie die nu in het tijdschrift Nature is gepubliceerd, beschrijven wetenschappers dat de afbraak van de Antarctische ijskappen sneller gaat door een aantal processen die tot nu toe niet zijn onderkend.

IJsplaten kunnen wegdrijven, scheuren, bezwijken onder hun eigen gewicht en smelten daardoor sneller.

Kustverdediging

Het KNMI zegt dat de inzichten uit de studie belangrijk genoeg zijn om er rekening mee te houden bij de analyse van nieuwe scenario's over de klimaatverandering. Dat kan grote gevolgen hebben voor de kustverdediging van Nederland.

Naast het smelten van de Antarctische ijskap is ook de opwarming van de oceaan een factor van belang bij de hoogte van de zeespiegel. Door de warmte zet het water uit.

Bovendien moet rekening worden gehouden met het smelten van de Groenlandse ijskap en gletsjers op andere continenten.

Broeikasgassen

Als de uitstoot van broeikasgassen tussen nu en 2100 wordt teruggebracht tot 0, blijft de bijdrage van de Antarctische ijskap voor de zeespiegelstijging bij Nederland beperkt tot 70 centimeter extra, in plaats van een meter, zegt het KNMI.

Zonder maatregelen tegen de uitstoot zou de extra zeespiegelstijging in 2200 zo'n 6 meter kunnen zijn en in 2500 meer dan 18 meter.