Forse tegenvaller bij onderhandelingen laatste begroting kabinet
Het kabinet kampt met een forse financiële tegenvaller. De salarisverhoging voor ambtenaren maken een groter deel van de begroting uit dan verwacht. Daardoor ontstaat een tegenvaller van zo'n 2,5 miljard euro.
De tegenvaller komt aan bod tijdens onderhandelingen over de laatste begroting van het kabinet, die gepresenteerd wordt op Prinsjesdag. Morgen komen PvdA en VVD bijeen om daarover op één lijn te komen.
Lage inflatie
Het aandeel van de salarisstijging voor ambtenaren op de begroting valt groter uit dan ingecalculeerd omdat er nagenoeg geen inflatie is.
De overheidsbegroting is gekoppeld aan die inflatie en groeit daardoor nauwelijks. De stijgende salarissen vormen zo een groter deel van de begroting dan verwacht en leiden tot de flinke tegenvaller.
Met verkiezingen in zicht halen ministers alles uit de kast om bezuinigingen op hun departement te voorkomen.
Grote meningsverschillen over waar extra geld naartoe moet, zijn er niet. De vraag is vooral of er in verband met de tegenvaller voldoende geld is voor alle wensen.
Morgen is de top van de PvdA en VVD te gast bij minister Dijsselbloem van Financiën om te onderhandelen over de begroting voor volgend jaar. VVD'ers Zijlstra en Rutte moeten het dan samen met PvdA-collega's Asscher en Samsom op grote lijnen eens worden hoe die eruit gaat zien.
De minst controversiële bestemming voor extra het geld is veiligheid. Voor de VVD staat buiten kijf dat in tijden van terreurdreiging fors extra middelen moeten naar justitie en politie. De PvdA is het daar, net als oppositiepartijen in de Tweede Kamer, mee eens.
Voor de PvdA heeft het terugdraaien van bezuinigingen op de zorg prioriteit. Een half miljard korting op ouderen- en gehandicaptenzorg moet in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen in maart volgend jaar van de baan.
In ieder geval kan ook minister Hennis rekenen op extra geld voor Defensie. Zij heeft ingezet op twee miljard. Hoe dicht ze daar in de buurt komt, hangt af van de onderhandelingen de komende tijd. De pot met miljoenen heeft immers een bodem.
De tegenvallers
Die extra wensen moeten worden gerealiseerd ondanks de tegenvaller van de ambtenarensalarissen. Ook kosten die worden gemaakt met opvang van vluchtelingen drukken op de begroting. Net als afgelopen jaar verwacht Dijsselbloem daaraan zo'n anderhalf miljard euro kwijt te zijn. Ook zijn de aardgasinkomsten flink teruggelopen. Vorig jaar werd een kwart minder gas gewonnen dan in 2014.
De meevallers
Gelukkig voor het kabinet zijn er ook meevallers. Door dalende werkloosheid is Sociale Zaken minder kwijt aan uitkeringen. Ook het ministerie van Volksgezondheid houdt geld over, al is de verwachting dat het niet om miljarden gaat, zoals afgelopen jaren.
Uiteindelijk moet de regering de balans voor 1 juni hebben opgemaakt. De begroting voor het laatste jaar van Rutte-II wordt dan op de derde dinsdag van september gepresenteerd.