Cubanen kunnen nauwelijks geloven dat Obama op tv komt

Veel Cubanen kunnen zich bijna niet voorstellen dat het echt gaat gebeuren. Vanmiddag rond 15.00 uur Nederlandse tijd houdt president Obama een toespraak op de Cubaanse staatstelevisie.

Het is opnieuw een historisch moment tijdens het bezoek van Obama aan Cuba, zegt correspondent Marc Bessems in Havana. "Een Amerikaanse president die het Cubaanse volk toespreekt via de staats-tv, dat is hier zó ongelooflijk, daar zijn ze erg benieuwd naar. Sommige mensen zeggen: ik moet het eerst zien voordat ik het geloof."

The Beast

Wat Obama gaat zeggen tijdens zijn speech vanuit het Gran Teatro Alicia Alonso in Havana is volgens Bessems goed te voorspellen. "Ongetwijfeld gaat hij uitleggen waarover is onderhandeld de afgelopen maanden en hoe het toenaderingsproces verder moet. Daar willen de Cubanen alles van weten, want die gesprekken vonden achter gesloten deuren plaats."

Cuba zal waarschijnlijk massaal voor de tv zitten vanmiddag (in Havana is het dan 10.00 uur 's ochtends), want Obama is waanzinnig populair. "Op dit moment is hij hier geliefder dan de gebroeders Castro. Gisteren ging hier een gerucht rond dat over een paar minuten 'The Beast' zou komen langsrijden, de wagen van Obama. In een mum van tijd stonden er hordes Cubanen langs de kant van de weg in de hoop een glimp op te vangen. Het bleek maar een gerucht te zijn, hij reed niet langs, maar het geeft aan hoe groot de interesse hier is."

Dat wil niet zeggen dat er geen kritiek is op het Amerikaanse staatshoofd. Sommige Cubanen vinden dat hij, in het laatste jaar van zijn presidentschap, eigenlijk te laat is met zijn toenaderingspoging en niet veel meer voor de Cubanen kan betekenen.

Het is vandaag de laatste dag van Obama's historische bezoek. De relatie met de VS is sterk verbeterd, maar het handelsembargo is nog altijd van kracht. Toch heeft het bezoek economisch wel iets opgeleverd. Er zijn een paar grote zakendeals bekendgemaakt. Google gaat bijvoorbeeld internet verder ontwikkelen in Cuba, cruiseschepen gaan Havana aandoen en een grote Amerikaanse hotelketen neemt een hotel in de Cubaanse hoofdstad over.

China en Vietnam

Maar op politiek vlak zijn er nog weinig resultaten. Bessems: "De Guantanamo-basis op Cuba is nog steeds Amerikaans. De Cubanen willen die terug. Cuba heeft op zijn beurt geen stappen gezet op weg naar democratisering. Het is niet zo, nu Obama even op bezoek is, dat ze plots democratie hebben in Cuba."

Castro heeft keer op keer gezegd dat hij de economie wil hervormen, maar niet het politieke systeem. "Natuurlijk hopen de Amerikanen dat economische hervormingen op de lange termijn ook leiden tot politieke veranderingen. Maar dat hoopten ze ook toen ze zaken gingen doen met China en Vietnam. We zijn nu twintig, dertig jaar verder en die landen zijn nog steeds niet democratisch."