Europese tieners roken, drinken en blowen minder dan een paar jaar geleden en hebben op steeds latere leeftijd seks. Dat blijkt uit een onderzoek van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) naar tieners tussen de 11 en 15 jaar.
Minder sigaretten
In Nederland rookt 11 procent van de 15-jarigen minstens een keer per week een sigaret. Dat is weinig in verhouding met andere Europese landen, want in bijvoorbeeld Kroatië, Italië en Hongarije wordt op deze leeftijd veel meer gerookt. In Bulgarije roken 15-jarigen het meest: daar steekt 25 procent wekelijks een sigaret op.
Over het algemeen gaan tieners in heel Europa op latere leeftijd roken. Een mogelijke verklaring is dat in veel landen de prijs van sigaretten is gestegen en er op steeds minder plekken gerookt mag worden.
Minder blowen
Je zou misschien denken dat Nederlandse tieners massaal blowen omdat het hier zo makkelijk verkrijgbaar is. Maar in Nederland blowen tieners een stuk minder dan in andere Europese landen.
Frankrijk voert de ranglijst aan: daar heeft meer dan 27 procent van de jongeren op hun vijftiende al wel eens een joint opgestoken. In Nederland is dat zo'n 17 procent.
Minder alcohol
Nederlandse 11-jarigen en 13-jarigen drinken nauwelijks alcohol. "In Nederland heeft er echt een soort cultuuromslag plaatsgevonden", zegt jeugdonderzoeker Gonneke Stevens, die namens Nederland betrokken is bij het WHO-onderzoek. "Bijna alle ouders zeggen nu tegen hun 13-jarige kind dat ze niet mogen drinken."
Op hun vijftiende verandert het overigens snel: dan drinkt meer dan 15 procent van de Nederlandse tieners minstens een keer per week alcohol en dat is meer dan het Europese gemiddelde. In vergelijking met hun Europese leeftijdsgenoten zijn ze wel veel minder vaak dronken.
Verder stijgt het aantal comazuipende jongeren in Nederland. Het is onduidelijk of die trend in heel Europa te zien is, omdat dit niet is onderzocht.
Minder snel seks
In Nederland heeft 16 procent van de 15-jarigen weleens seks gehad en dat is een stuk minder dan in 2009. "In slechts vier Europese landen ligt dat percentage lager”, zegt Stevens. "Het zou kunnen dat het samenhangt met minder alcoholgebruik."
In Bulgarije (31 procent), Hongarije (28 procent) en Denemarken (27 procent) zijn ze het er vroegst bij.
Qua voorbehoedsmiddelen doen tieners Nederland het in verhouding tot de rest van Europa redelijk: bijna 72 procent van de 15-jarigen gebruikte de laatste keer dat ze seks hadden een condoom. Daarmee doen ze het een stuk beter dan bijvoorbeeld Zweden (54 procent), Malta (41 procent) en Polen (26 procent).
Ook minder gelukkig?
Minder roken, drinken, blowen en seks. Je zou je bijna gaan afvragen: zijn de Nederlandse jongeren nog wel gelukkig?
"Het woord 'braaf' veronderstelt dat het leven minder leuk is", geeft Stevens toe. "Maar we zeggen dat met een knipoog. Nederlandse jongeren zitten aan de top als het gaat om levenstevredenheid en ze zijn het positiefst over hun relaties met klasgenoten. Ze zijn dus alleen maar gezond bezig."