Ja of Nee tegen Oekraïne? Hulp voor de zwevende referendumkiezer

'Ja' of 'Nee', that is the question op 6 april wanneer de Nederlandse kiezer mag stemmen over het associatieverdrag met Oekraine. Om de luisteraar bij deze lastige keuze bij te staan, heeft Met Het Oog Op Morgen een eigen 'referendumwatcher' ingeschakeld: onderzoeksjournalist Eric Smit van Follow The Money.

Hij heeft zijn eigen standpunt nog niet bepaald, voor hem is het onderzoek voor het Oog ook een persoonlijke zoektocht naar Ja of Nee. Minstens een keer per week is hij tot 6 april in de uitzending te horen. Smit gaat in elk geval wel stemmen, zo kondigde hij in zijn eerste bijdrage aan.

Handel stelt weinig voor

De journalist ziet het verdrag vooral als handelsovereenkomst en in mindere mate als politiek of veiligheidsverdrag. Doel van een handelsverdrag is om de wederzijdse handel te vergroten en daarmee ook de welvaart. Maar, zo stelt Smit vast, Oekraïne is voor Nederland helemaal geen interessante partner. Voor de oorlog in Oekraïne ging van de totale Nederlandse export zegge en schrijve een kwart procent naar dat land en sindsdien is dat percentage nog kleiner geworden.

Door het conflict is Oekraïne in een totale depressie geraakt. "Iedere econoom kan het je vertellen: met een oorlogseconomie moet je geen zaken doen." Nog een kanttekening van Smit: normen en waarden van de Oekraïense handel verschillen nogal van de Nederlandse. "Een onderwerp dat veel mensen ter harte gaat, dierenwelzijn, plofkippen, daar hebben ze in Oekraïne heel andere ideeën over."

Catch 22

Smit is zelfs cynisch. Volgens hem heeft de EU in zijn enthousiasme een belangrijke rol gespeeld bij de ineenstorting van Oekraïne. "De toenadering van het westen is onderdeel van de onrust die daar is ontstaan. Het is een soort catch 22. Het verdrag is nodig om de handel aan te drijven maar eigenlijk is het mede-oorzaak van de ellende." Als je Eric Smit zo hoort, lijkt hij voorlopig op 'Nee' af te stevenen.