Goud en geld Nederlandsche Bank mogelijk naar andere plek

• 

  André Meinema

  Verslaggever economie

De Nederlandsche Bank (DNB) gaat onderzoeken of de voorraad goud en geld in de kelderkluizen van het Frederiksplein opgeborgen kan worden buiten Amsterdam. 'Uitplaatsen van het waardegebied' heet dat in het jargon. De achtergrond is niet een gebrek aan veiligheid, maar de renovatie van het gebouw. De bank vraagt zich af of een kluis nog wel past in een modern kantoorgebouw midden in de stad.

Van oudsher bewaren banken en dus ook de centrale bank de geld- en goudvoorraad in het bankgebouw, waar ook klanten komen. Door de gigantische voorraad goud en geld bij DNB staat het gebouw onder zware bewaking.

Voor medewerkers en vooral bezoekers van DNB is het altijd een hele toer om binnen te komen. De toegangscontrole is streng met paspoortcontrole, pasjes, scanners van tassen en jassen, sluisdeuren, hekken en veel gewapende beveiligers en marechaussee.

Veilig gevoel

Bij DNB ligt een deel van de Nederlandse goudvoorraad en bankbiljetten opgeslagen. De rest ligt in kluizen van de centrale banken in New York, Ottawa en Londen. Dat is om veiligheidsredenen en om het risico te spreiden.

In 2014 werd nog 122,5 ton van de goudvoorraad in New York teruggehaald naar Amsterdam. Het kabinet vond dat een veiliger idee. Het binnen handbereik hebben van het Nederlandse goud gedurende een financiële crisis geeft een prettiger gevoel, want je weet maar nooit.

Zo deden verhalen de ronde dat we niet goed wisten hoeveel goud we eigenlijk hadden liggen, de boekhouding en controle niet klopten en de Amerikanen goud achterover hadden gedrukt. Er werden zelfs Kamervragen gesteld en minister Dijsselbloem van Financiën werd gevraagd of we de goudstaven niet beter zelf zouden kunnen tellen.

Als officiële reden voor de verplaatsing gaf DNB op dat het een "evenwichtiger spreiding" van de goudvoorraad was. Maar het feit dat DNB goud terughaalde was op zich voer voor speculatie: zou DNB misschien vooruitlopen op een nieuwe crisis en meer weten dan de burgers? Of was het misschien een kostenafweging en werd het duurder om goud op te bergen in de VS?

22 miljard

De totale goudvoorraad is ruim 612 ton. Tegen de huidige goudprijs heeft deze een waarde van 22,1 miljard euro. Goud speelt in tegenstelling tot vroeger eigenlijk geen enkele rol meer in de waarde van de euro, het betalingsverkeer of de kredietverlening; het is vooral een buffer en een belegging.

Behalve goud bewaart en bewaakt DNB ook nieuwe en oude euro-bankbiljetten. Nieuwe biljetten die in omloop worden gebracht en oude biljetten die terugkomen van de banken, worden gecontroleerd op echtheid en kwaliteit, en worden eventueel vervangen.

Waar het goud en geld naartoe zouden moeten, is niet bekend. In New York ligt het goud in een aardbevingsbestendige kluis, vijf verdiepingen onder de grond. Zo'n plek zou in Nederland nog gebouwd moeten worden.