Nieuwe Star Wars-film verwijst veel naar klassieke trilogie

• Lambert Teuwissen

  Redacteur

"A long time ago in a galaxy far far away..." Zoals gebruikelijk zijn dit de openingswoorden van de nieuwe Star Wars-film. Die worden gevolgd door de introductie die in de van eerdere films bekende gele letters over het scherm rolt. Kort daarna verschijnen stormtroopers in beeld en wordt er al een X-Wing opgeblazen. Regisseur J.J. Abrams, die het stokje van bedenker George Lucas overnam, weet wat de fans willen zien.

Toch doet Abrams in The Force Awakens, die vanaf vandaag in de Nederlandse bioscopen draait, meer dan een lijstje afvinken met verwijzingen naar de eerdere delen. Al in de eerste minuten wordt er iets heel nieuws geïntroduceerd: een stormtrooper met gewetenswroeging. Deze FN-2187 (John Boyega) neemt Finn als nieuwe naam en wordt tegen wil en dank een van de helden van de film.

Zo speelt Abrams handig met zijn bronmateriaal, iets wat hij eerder deed voor de films van Star Trek. Hij begint op de zandplaneet Jakku, dertig jaar na de gebeurtenissen uit de eerste trilogie. De nieuwe hoofdpersoon Rey (Daisy Ridley) voorziet er in haar schamele bestaan door onderdelen van enorme neergestorte Star Destroyers af te halen.

De parallellen met het harde leven van boerenzoon Luke Skywalker in de woestijn van Tatooine zijn duidelijk. Ook Rey raakt bij toeval betrokken bij de intergalactische oorlog. Zoals Luke de robot R2-D2 in de schoot kreeg geworpen, loopt zij tegen de rolrobot BB-8 aan. Ook die heeft een geheime boodschap op zak.

Door het plot simpel te houden, vermijdt Abrams de fouten die George Lucas maakte in de tweede reeks films. The Phantom Menace begon met een openingstekst die rechtstreeks uit een saai economieboek leek te zijn gehaald: "Er wordt getwist over de belasting op de handelsroutes naar afgelegen sterrenstelsels." Abrams is bondiger: "Luke Skywalker is verdwenen." Zo, de toon is meteen gezet en iedereen heeft een duidelijk doel.

Tijdens de zoektocht naar de oude Jedi-meester komen Rey en Finn oude bekenden tegen: Han Solo (nog altijd een nonchalante brombeer), prinses - pardon: generaal Leia en C-3PO. Zelfs Darth Vader duikt nog even op: zijn verwoeste masker is in handen van de nieuwe schurk Kylo Ren.

Abrams onthult ze stukje bij beetje; hij weet dat dit de momenten zijn waar fans op zitten te wachten, dus houdt hij zijn kruit lang droog.

Abrams mag dan na ruim drie decennia een nieuw hoofdstuk toevoegen aan de saga, hij gaat niet zachtzinnig om met de kroonjuwelen van de Amerikaanse sci-fi. Het is onmogelijk er iets over te vertellen zonder grote spoilers, maar er zal nog lang worden doorgepraat over de toekomst die hij heeft bedacht voor Leia, Luke en Han. Want zoals Lucas na de vorige films ontdekte (Jar Jar Binks!): de fans ventileren hun mening flink op internet.

Het zijn vooral Rey en Finn die het verhaal dragen. De oudgedienden hebben belangrijke, maar wel aanzienlijk kleinere rollen in de film. Net zoals Lucas werd ingeruild voor Abrams wordt ook hier het stokje overgedragen aan een nieuwe generatie.

Producent Disney hoopt met de film een nieuw publiek te trekken. Echte fans hebben al weken kaartjes in huis voor de eerste voorstellingen, maar de film is ook zonder voorkennis te volgen, zegt de distributeur. Dus tenzij je alle verwijzingen en knipogen naar de oudere delen ("I’ve got a bad feeling about this…") niet wilt missen, is het niet nodig om ruim dertien uur uit te trekken om de eerste twee trilogieën terug te kijken.