'Ontslaggolf in ouderenzorg gaat nog wel even door'
Al meer dan een jaar komen thuiszorgmedewerkers met tien- en honderdtallen tegelijk op straat te staan of worden ze overgenomen door een andere organisatie. Volgens ActiZ, de brancheorganisatie voor de ouderen- en thuiszorg, zijn de afgelopen twee jaar al bijna 30.000 mensen in deze sector ontslagen.
Door het dreigende faillissement van TSN Thuiszorg komen daar op korte termijn mogelijk 12.000 ontslagen bij. Maar daar zal het niet bij blijven: het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft berekend dat komend jaar in de hele zorgbranche nog eens meer dan 20.000 banen zullen verdwijnen.
Een deel daarvan betreft huishoudelijke hulpen, mensen die schoonmaakwerkzaamheden verrichten bij ouderen en chronisch zieken thuis. Zij worden het zwaarst getroffen door de bezuinigingen van 40 procent op de huishoudelijke hulp die het kabinet eerder doorvoerde.
Deze bezuiniging viel samen met de overdracht van een deel van de thuiszorg van het Rijk naar de gemeenten. In veel gemeenten leidt dat weer tot bezuinigingen op huishoudelijke hulp. Sinds begin dit jaar beoordeelt de gemeente ook in welke mate begeleiding nodig is. Gemeenten willen die hulp pas geven als er geen andere mogelijkheden zijn, zoals mantelzorg.
Toelage
Slechts weinig ontslagen medewerkers komen weer aan de slag. "Vooral voor huishoudelijke hulpen zijn er weinig kansen op de arbeidsmarkt", zegt Bernadet Naber van de koepelorganisatie ActiZ. Probleem is dat gemeenten zorgorganisaties vragen om onder de kostprijs te werken en dat is uiteindelijk niet lang mogelijk.
Met de zogenoemde Huishoudelijke Hulp Toelage worden hulpbehoevenden gestimuleerd om zelf huishoudelijke hulp in te huren. Daar is eind vorig jaar landelijk 190 miljoen euro voor vrijgemaakt. Het is de bedoeling om werknemers door deze maatregel aan het werk te houden.
Mensen die hulp willen hebben maar nu tussen wal en schip vallen, kunnen een beroep doen op de toelage, maar dan moeten ze - afhankelijk van de gemeente waarin ze wonen - tussen de 5 en 10 euro per uur bijbetalen.
Onvermijdelijk
"De overheid heeft een miljard bezuinigd op de huishoudelijke hulp. Dat betekent linksom of rechtsom dat er minder mensen werkzaam kunnen zijn in de huishoudelijke hulp", zegt gezondheidseconoom Wim Groot van de universiteit van Maastricht in het NOS Radio 1 Journaal. Volgens hem is het faillissement niet alleen te wijten aan de overheid, maar ook aan TSN zelf.
Het bedrijf had volgens Groot beter kunnen anticiperen op de veranderingen en de toegenomen concurrentie. "Ze hadden veel vast personeel in dienst, die zijn moeilijk te ontslaan en dat maakt je organisatie minder flexibel."
