'Klimaattop Kopenhagen was wel degelijk een succes'

• 

  Heleen Ekker

  Redacteur

De verwachtingen ten aanzien van de grote mondiale klimaatconferentie in Parijs, die maandag begint, kunnen beter niet te hoog gespannen zijn. Dan kan worden voorkomen wat na de vorige grote conferentie gebeurde, in Kopenhagen in 2009. Na afloop van die bijeenkomst was het algemene beeld dat het mislukt was. Maar dat was niet zo, zegt de toenmalige onderhandelaar namens de EU, Maas Goote.

Goote was een van de twee onderhandelaars namens de hele Europese Unie. Hij noemt 'Kopenhagen' wel degelijk een succes. Politici wereldwijd spraken toen af dat de aarde met niet meer dan 2 graden mag opwarmen, er is een afspraak gemaakt over het bedrag dat vanaf 2020 jaarlijks ter beschikking komt voor ontwikkelingslanden die al schade ondervinden door het klimaat en er werd afgesproken om in 2015 in Parijs nieuwe stappen te zetten. Met deze afspraken wordt nu verder gegaan en dus waren ze succesvol, zegt Goote.

Juridisch bindend

Een juridisch bindend verdrag werd het niet, in Kopenhagen. Dat werd toen algemeen gezien als erg belangrijk, omdat landen met zo'n bindend verdrag gehouden kunnen worden aan hun afspraken. Maar volgens de jurist Goote is dat een denkfout. Hij denkt dan ook dat er in Parijs opnieuw geen juridisch bindend akkoord gesloten gaat worden.

Juridisch bindend wil zeggen dat de parlementen van alle landen het akkoord moeten ratificeren. Maar dat gaat bijvoorbeeld in de Verenigde Staten nooit gebeuren, verwacht Goote.

Ook als het akkoord over een paar jaar herzien moet worden, als er nieuwe wetenschappelijke inzichten zijn of de maatregelen nog niet ver genoeg gaan, is het niet handig als dan opnieuw alle parlementen ermee aan de slag moeten.

Belangrijke stap

Beter is het als de afspraken die in Parijs worden gemaakt op nationaal niveau bindend worden gemaakt. Dus dat Nederland in eigen regelgeving gaat vastleggen wat er moet gebeuren om de uitstoot naar beneden te krijgen. Zo'n akkoord is voor veel meer landen acceptabel, ook bijvoorbeeld voor de VS, het land met een van de hoogste uitstoten van broeikasgassen per hoofd van de bevolking.

Een negatief effect van te hoog gespannen verwachtingen die niet uitkomen, is volgens hem dat mensen zich afkeren van het onderhandelingsproces. Goote ziet Parijs meer als een stap in een proces dat nog vele jaren zal doorgaan. Wel een belangrijke stap, maar zeggen dat het "erop of eronder" is, is veel te stellig, zegt hij.

Parijs is in zijn ogen een succes als er aan drie voorwaarden wordt voldaan: als er een mondiale doelstelling wordt afgesproken voor 2050, als er een mechanisme wordt afgesproken waarmee telkens opnieuw kan worden bekeken of aanpassingen nodig zijn en als er afspraken komen voor transparantie. Met andere woorden: hoe voor andere landen zichtbaar wordt of bijvoorbeeld China of Brazilië zich wel aan de gemaakte afspraken houden.