Het zijn bekende beelden: hordes jonge mannen die de grens oversteken. Zoveel, dat een Oostenrijkse burgemeester vorige week opriep alleen nog maar vrouwen en kinderen toe te laten. Waarom komen er zo veel meer mannen dan vrouwen naar Europa?
Misschien moeten we even beginnen met de vraag hoeveel mannelijke en vrouwelijke vluchtelingen er precies zijn in Nederland. Dit zijn recente cijfers:
Veel meer mannen dan vrouwen dus. Die mannen laten alles achter. De jongeren verlaten hun ouders, boertjes en zusjes. En de wat oudere mannen hebben soms nog hele gezinnen in vluchtelingenkampen zitten.
Waarom nemen die mannen hun gezin of familie niet mee?
Je zou zeggen, ga meteen met z'n allen, of stuur je vrouw en kinderen vooruit en kom zelf later. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan, zeggen deskundigen. Daar zijn twee belangrijke redenen voor. De reis is gevaarlijk, zeggen vluchtelingen. Zo'n reis met een boot doe je niet voor je lol, en op het vasteland wachten schimmige mensensmokkelaars.
De tweede reden is geld. Die mensensmokkelaars vragen duizenden euro's per persoon, en dat kan lang niet iedereen betalen voor een heel gezin. Dus neemt de man vaak de verantwoordelijkheid om eerst af te reizen. Door gezinshereniging hopen ze daarna weer bij elkaar te komen.
Vechten?
Sommige mensen vragen zich af waarom die mannen daar niet blijven om te vechten. Maar arabist en jihad-deskundige Pieter van Ostaeyen snapt dat wel. "De situatie daar is hopeloos. De burgerbevolking wordt gebombardeerd door hun eigen regering, ik zou ook weggaan."
Daarnaast zijn er zoveel groeperingen in Syrië, dat je niet zomaar tegen 'de vijand' kan gaan vechten. "Het is kiezen tussen kwaden, met zoveel verschillende groeperingen."
Persoonlijke keuze
Sommige mannen hebben daar zelf wel gestreden, vertelt arabist Jan Jaap de Ruiter. "Maar die worden dan bedreigd door groeperingen als IS. Dan kan je doorvechten, zoals een deel doet, maar anderen willen dat niet. Het is een persoonlijke keuze. In de Tweede Wereldoorlog vocht ook niet iedereen tegen de Duitsers."
Mohammed
We spraken onder anderen met Mohammed. Zijn ouders vluchtten zo'n 20 jaar geleden al uit Syrië naar de Verenigde Arabische Emiraten. Toen hij 18 werd, kreeg hij geen status in dat land. Hij moest weg, maar hij wilde absoluut niet terug naar Syrië.
Hij liet zijn ouders achter en trok naar Maleisië, waar hij óók geen status kreeg. Dus besloot hij naar Europa te vluchten, want de oorlog in Syrië was nog steeds in volle gang. Hij heeft zijn ouders al jaren niet gezien en snapt goed waarom anderen hun gezin niet meenemen.
