'Ministerie vernietigde stukken over loktieners Utrecht'
Op het ministerie van Volksgezondheid zijn bewust documenten vernietigd om te voorkomen dat ze openbaar zouden worden. Dat zegt een voormalige ambtenaar van het departement in het VPRO-programma Argos. Het gaat onder meer om mailverkeer tussen VWS en de gemeente Utrecht over het inzetten van loktieners om het alcoholbeleid in cafés te controleren.
In de uitzending zegt de voormalige ambtenaar dat hij in opdracht van leidinggevenden meerdere stukken heeft vernietigd. Argos heeft kopieën van de documenten.
Het gaat om correspondentie uit 2014. Utrecht zette vorig jaar korte tijd minderjarige loktieners in om de naleving van de drank- en horecawet te controleren. De minimumleeftijd voor alcohol was toen net verhoogd naar 18 jaar.
Politici en horeca-ondernemers vonden de werkwijze uitlokking, VWS liet de gemeente Utrecht weten dat de methode vermoedelijk onwettig was. Utrecht bedacht vervolgens in overleg met VWS en het ministerie van Veiligheid en Justitie een scenario om meerderjarige loktieners in te zetten.
Ook werden scenario's besproken met het oog op eventuele rechtszaken en deed de gemeente voorstellen over hoe staatssecretaris Van Rijn moest reageren. Volgens de ambtenaar moesten de stukken verdwijnen om te voorkomen dat de indruk zou ontstaan dat het ministerie naar het pijpen danste van een lagere overheid, in dit geval Utrecht.
De gemeente Utrecht en het ministerie van V&J bevestigen tegenover Argos dat zij van VWS een verzoek kregen om stukken te vernietigen, maar zeggen dat ze de documenten hebben bewaard.
'Misverstand'
Volgens VWS is er sprake van een misverstand tussen de ambtenaar en zijn leidinggevende. De ambtenaar zou de bewuste mails volgens een woordvoerder van VWS juist op eigen houtje en zonder mandaat hebben verstuurd. Een opdracht van zijn leidinggevende om die situatie te "corrigeren" heeft de ambtenaar volgens VWS verkeerd begrepen.
Het vernietigen van stukken was niet de bedoeling: "Inhoudelijk relevante mails of documenten verwijderen of vernietigen is niet de manier waarop wij willen werken" aldus de woordvoerder.
Opheldering
PvdA- Kamerlid Bouwmeester wil opheldering van staatssecretaris Van Rijn en minister Schippers. "Van de staatssecretaris over de inhoud, van de minister over de procedure."
Het Kamerlid neemt de kwestie hoog op. "Hier moet goed worden uitgezocht wat er is gebeurd."
Bouwmeester klaagt al langer over de openheid op het ministerie. "Te veel zaken gebeuren achter de schermen. Neem de alcohollobby. Zo is het gebeurd dat er na een overleg met directeuren van verschillende alcoholbedrijven op het ministerie een slogan is vastgesteld die wij als Kamer nooit zouden hebben goedgekeurd".
Bouwmeester doelt op de slogan "Alcohol onder de zestien, nog even niet". Volgens Bouwmeester was de Kamer niet genoeg betrokken bij de campagne.
"Wij hebben toen veel moeite moeten doen om de notulen van dat overleg te achterhalen. En sindsdien zijn er geen notulen meer. Dat kan zo niet".
Bouwmeester komt binnenkort met een initiatiefwetsvoorstel voor meer transparantie bij lobby's zoals de alcohol- en tabakslobby.