'Wetenschappelijk toptalent vertrekt naar buitenland'
Talentvolle wetenschappers vertrekken steeds vaker naar het buitenland. "Er wordt aan hen getrokken en we maken ons daarover grote zorgen", zegt rector magnificus Frank Baaijens van de Technische Universiteit Eindhoven in de Volkskrant.
Als voorbeeld noemt hij de jonge hoogleraar Maaike Kroon, die vorige week door het tijdschrift New Scientist werd uitgeroepen als 'Wetenschapstalent 2015'. De 34-jarige scheidingstechnoloog vertrekt naar Abu Dhabi, waar ze een onderzoekscentrum gaat opzetten aan een technische universiteit.
Baaijens zegt dat er in Nederland steeds minder geld is voor de wetenschappers, onder meer door het wegvallen van extra potjes zoals de aardgasopbrengsten. Ook zouden onderzoekers gedesillusioneerd raken van het voortdurend moeten aanvragen van subsidies.
Champions League
"Als we als land de ambitie hebben om in de Champions League van de wetenschap mee te draaien, moeten er gewoon meer middelen tegenover staan", zegt de Eindhovense rector magnificus. Volgens hem heeft de technische universiteit EPFL in de Zwitserse stad Lausanne 400 miljoen euro meer overheidsgeld dan zijn universiteit, terwijl beide instellingen vergelijkbaar zijn.
Frank den Hollander van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) zegt dat het vertrek van wetenschappers naar het buitenland meer is dan een incident. "Dit onderwerp leeft bij de KNAW zeer." De wetenschapsacademie denkt erover om een formeel advies op te stellen waarin staat hoe met dit soort situaties moet worden omgegaan.
Raden van toezicht van enkele universiteiten hebben er onlangs voor gepleit de balkenendenorm los te laten voor uitzonderlijke toppers. Dat zou talentvolle wetenschappers in Nederland kunnen houden, maar volgens een onderzoeker van de Hogeschool Utrecht kiezen jonge mensen eerder voor de inhoud dan voor het geld. Ze zouden de vraag of ze hun werk goed kunnen doen en kunnen doorgroeien belangrijker vinden dan hun inkomen.
Geen eenrichtingsverkeer
Het is niet alleen eenrichtingsverkeer, erkennen universiteitsbestuurders in de Volkskrant. Ze zeggen dat ook goede wetenschappers uit het buitenland naar Nederland worden gehaald, maar die schrikken vervolgens als ze zien hoeveel werk het is om subsidies voor onderzoek binnen te slepen.
Volgens de bestuurders is het niet alleen maar slecht als Nederlandse topwetenschappers naar het buitenland vertrekken. Ze noemen als voorbeeld het vertrek van KNAW-president Robbert Dijkgraaf naar de gerenommeerde universiteit van Princeton in de Verenigde Staten. "Dat straalt weer af op Nederland", zeggen de bestuurders.