'Griekenland is economisch geruïneerd: ground zero'
Zondag gaat Griekenland naar de stembus. De nieuwe regering zal de door Europa opgelegde hervormingen moeten gaan doorvoeren. Ondernemers smachten naar politieke rust.
Het vertrouwen moet terugkeren, zodat de economie weer kan groeien en de banken weer normaal kunnen functioneren. Ondernemers kampen nu vooral met de beperkingen op het betalingsverkeer, deze zomer opgelegd om Griekse banken te behoeden voor een financiële leegloop.
"Griekenland is economisch geruïneerd: ground zero", zegt Nicholas Rodopoulos. Hij heeft een IT-bedrijf met 25 medewerkers in Athene dat systemen bouwt voor transportbedrijven. Zijn klanten gaan een voor een failliet, vanwege de beperkingen die zijn opgelegd aan de banken.
"Laatst moest ik drie weken wachten tot ik een rekening kon betalen van 40.000 euro", zegt Rodopoulos. Hij wil liever niet zeggen waar hij morgen op stemt; hij is ook voorzitter van de Griekse vereniging van transporteurs, "en dan moet je neutraal zijn". Maar het is wel duidelijk waar zijn sympathie ligt. "Syriza en Nieuwe Democratie (ND) hebben een verschillende aanpak, kijk maar wat er de laatste zeven maanden met de economie is gebeurd."
Toch zou hij het toejuichen als Syriza en ND samen zouden werken in een grote coalitie met een breed draagvlak om de nodige hervormingen uit te voeren. "Dit is de kans om Griekenland helemaal vanaf de grond opnieuw op te bouwen. We moeten eindelijk gaan produceren."
Alles importeren
Wijnmaker Stamatis Mylonas moet voor zijn product bijna alles importeren. "Flessen, kurken, machines, etiketten, noem maar op... Alleen de druiven komen uit Griekenland. De laatste druivenoogst in juli kon ik niet direct verwerken. Pas in augustus kon ik de benodigde spullen kopen."
Zo zetten de beperkingen in het betalingsverkeer een rem op zijn bedrijfsvoering. "Afgelopen maandag kreeg ik een bestelling uit België. Ze begrepen daar niet dat ik niet binnen drie dagen kan leveren."
"Tijdens internationale beurzen ontmoet ik collega-wijnmakers uit het buitenland. Voor hen is zakendoen echt makkelijker dan hier. Het papierwerk kost heel veel tijd."
Exportagent
Mylonas doelt vooral op de douane. "In andere landen kan een bedrijf een levering aan het buitenland rechtstreeks bij de douane aanmelden via de computer. Hier moet ik een exportagent inhuren om mijn douanezaken te kunnen regelen. Terwijl ik het liever zelf zou doen."
Niet alle ambtenaren zijn lui en corrupt.
De wijnmaker, die samen met drie broers het familiebedrijf runt, verzucht dat hij het helemaal eens is met de Europese hervormingseis om de Griekse overheid efficiënter te laten werken. "Maar niet alle ambtenaren zijn lui en corrupt. Bij het ministerie van Landbouw willen ze echt hun best voor je doen. Maar daar hebben ze vaak geen tijd want er zijn veel ambtenaren wegbezuinigd."
Kansen
Mylonas weet nog niet op wie hij zondag gaat stemmen. Hij verwacht van de volgende regering dat die hervormingen gaat doorvoeren. Zodat de economie soepeler gaat draaien en zijn bedrijf verder kan groeien.
De wijnmaker exporteert nu naar elf landen, over de hele wereld. Vooral in de Verenigde Staten groeit de vraag naar Griekse wijn. Ook liggen er kansen in een wat lager marktsegment: wijn verpakt in kartonnen dozen, die het in supermarkten steeds beter doet.
"Ik hoop dat het onder de komende regering gaat lukken om de bedrijfsuitbreiding af te ronden. Daar begonnen we in 2006 mee, we zouden er vier jaar over doen. Maar het is nog steeds niet klaar, omdat we niet alle spullen kunnen krijgen die we nodig hebben. Terwijl ik veel meer zou kunnen produceren."
