Oud-directeur Nobelprijs: spijt van Vredesprijs voor Obama

De oud-directeur van het Noorse Nobelinstituut heeft er spijt van dat de Vredesprijs in 2009 naar Barack Obama is gegaan. Volgens Geir Lundestad was de prijs bedoeld als steuntje in de rug voor de ambitieuze plannen van de Amerikaanse president, maar hij heeft de belofte niet geheel waargemaakt.

In het boek Vredessecretaris klapt Lundestad uit de school over zijn 25 jaar bij het Nobelinstituut. Het komt zelden voor dat een insider zo gedetailleerd verslag doet van de beraadslagingen van het comité.

"Achteraf kun je zeggen dat het maar gedeeltelijk is gelukt om Obama een handje te helpen", zegt Lundestad. "We dachten dat het Obama zou versterken, maar dat effect heeft het niet gehad."

Verrassing

Vriend en vijand werden in 2009 verrast toen Obama, die nog maar enkele maanden president was en geen belangrijke hervormingen op zijn naam had staan, werd uitgekozen om de Vredesprijs te ontvangen. Het comité roemde destijds zijn plannen om de verspreiding van kernwapens aan te pakken.

Volgens Lundestad waren zelfs aanhangers van de nieuwbakken president niet erg enthousiast. Het Witte Huis belde zelfs om te vragen of Obama niet verstek kon laten gaan bij de uitreiking.

"Ze vroegen of er al eerder winnaars waren geweest die niet naar Oslo waren gekomen om de prijs op te halen", schrijft Lundestad. "In grote lijnen was het antwoord nee."

China

Lundestad zegt ook dat het comité in 2010 door de Noorse regering onder druk werd gezet om de Vredesprijs niet aan de Chinese dissident Liu Xiaobo toe te kennen. Het kabinet vreesde voor de relatie met China.

"In mijn 25 jaar had ik nog nooit zoiets meegemaakt", aldus Lundestad. Het comité kende de prijs toe ondanks de bezwaren, tot woede van de Chinese regering.