De vluchtelingenstroom; wat verandert er voor Nederland?

"Europa is een plek waar vluchtelingen zich veilig kunnen voelen", zei voorzitter Juncker van de Europese Commissie gisteren in een toespraak. "Daar moeten we niet bang van worden, maar juist trots op zijn." Hij wil dat de Europese landen meer asielzoekers gaan opvangen. Ook Nederland moet meer migranten gaan huisvesten. Maar om hoeveel mensen gaat het nu precies?

In de Tweede Kamer wordt fel gedebatteerd over de Europese afspraken. In een akkoord dat het kabinet deze week bereikte staat dat Nederland in de toekomst alleen nog vluchtelingen opneemt die zich hebben gemeld in aanmeldcentra in de regio waar het onrustig is. Andere Europese lidstaten hebben nog niet over dat voorstel kunnen stemmen.

Nederland gaat op de korte termijn akkoord met de herverdeling van 160.000 migranten in Europa. Die vluchtelingen zullen aan de hand van drie afzonderlijke afspraken worden verdeeld.

Afspraak 1: asielprocedure

De EU-landen vergaderden voor de zomer al eens over de herverdeling van vluchtelingen. Volgens de afspraken die toen werden gemaakt, vangt Nederland de komende twee jaar 2047 Syrische, Eritrese en Iraakse bootvluchtelingen op. Die verblijven nu nog in Italië, Griekenland en Hongarije. Zij zullen hier een asielprocedure starten en komen terecht in een asielzoekerscentrum.

Afspraak 2: verblijfsstatus

Brussel wil verder dat Nederland in twee jaar 732 vluchtelingen van buiten de EU uitnodigt. Zij kunnen als vluchteling met een verblijfsstatus naar Nederland komen en worden dan meteen in een gemeente geplaatst.

Maar op dit moment verwelkomt Nederland ieder jaar al 500 vluchtelingen met een verblijfsstatus. Deze Europese afspraak verandert in de praktijk dus niets aan het aantal migranten dat hiernaartoe komt.

Afspraak 3: nieuwe verdeelsleutel

Volgens de nieuwe afspraken komen er de komende twee jaar nog eens 7214 asielzoekers naar Nederland. Dat zijn mensen die een grote kans hebben op een verblijfsstatus. Het aantal komt bovenop de 2047 vluchtelingen uit de eerste afspraak.

Maar dat zijn nog niet alle asielzoekers. Want op dit moment komen er al honderden asielzoekers naar Nederland. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) becijferde dat er de afgelopen week zo'n 1800 asielzoekers Nederland binnenkwamen.

De Europese Commissie verwacht dat dat aantal 'spontane aanmeldingen' zal afnemen, als gevolg van de herverdeling van de vluchtelingen uit Italië, Griekenland en Hongarije. Daar staat tegenover dat volgens de Europese afspraken ongeveer 182 asielzoekers per week extra naar Nederland zullen komen.

In totaal verwacht staatssecretaris Dijkhoff dat het aantal toegelaten vluchtelingen in Nederland dit jaar stijgt naar 35.000, ongeveer 650 asielzoekers per week. Dat is meer dan in 2014, toen er 27.168 asielzoekers naar Nederland kwamen. Dat waren er dus 520 per week.

Nederland heeft al vaker te maken gehad met grote vluchtelingenstromen. Zo sloegen in het begin van de jaren 90 veel mensen op de vlucht door de oorlog in Joegoslavië. In 1994 werden er volgens Vluchtelingenwerk ruim 50.000 asielaanvragen gedaan, 15.000 meer dus dan het kabinet nu verwacht.