Oekraïne: Strafhof mag oordelen over burgeroorlog

Oekraïne erkent dat het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag bevoegd is om te oordelen over ernstige misdaden die sinds 20 februari 2014 in Oekraïne zijn gepleegd. Dat betekent dat Oekraïne verdachten van oorlogsmisdaden tijdens de burgeroorlog in het oosten van het land desgevraagd zal uitleveren. Ook zal Oekraïne meewerken als het strafhof het neerhalen van vlucht MH17 op 17 juli 2014 als oorlogsmisdaad aanmerkt.

Oekraïne is geen verdragsstaat van het ICC. Dat betekent dat Oekraïne de rechtsmacht van het strafhof niet per definitie aanvaardt, maar in dit geval doet de Oekraïense regering dat dus wel.

Op 22 februari 2014 werd president Janokoevitsj weggestuurd, waarna in het oosten van het land een burgeroorlog uitbrak. Die heeft tot nu toe circa 8000 levens geëist, zo maakte de VN vandaag bekend. Eerder had Kiev al gezegd dat het ICC mag oordelen over de drie woelige maanden vóór het vertrek van Janoekovitsj.

Speciaal tribunaal

Dat het Internationaal Strafhof zich over de ramp met vlucht MH17 gaat uitspreken, is niet erg waarschijnlijk. Nederland en andere betrokken landen hadden de kwestie liever aan een speciaal VN-tribunaal voorgelegd, maar Rusland blokkeerde dat voorstel met een veto. Alternatieven zijn een internationaal tribunaal buiten de VN om of een proces voor een Nederlandse rechtbank.

Berechting door het Internationaal Strafhof ligt niet voor de hand omdat drie nauw betrokken landen - Oekraïne, Rusland en Maleisië - geen verdragsstaten zijn. Door de rechtsmacht van het ICC in dit geval te erkennen, heeft Oekraïne de drempel wel iets lager gemaakt. Maar Rusland zal eventuele Russische verdachten niet uitleveren.

Buk-raket

Bij de ramp met vlucht MH17 vielen 298 doden, onder wie 196 Nederlanders, 43 Maleisiërs en 38 Australiërs. Het lijkt erop dat het toestel uit de lucht is geschoten met een Buk-raket, maar de onderzoekers kunnen nog niet zeggen wie die heeft afgevuurd.