Kritische wetenschappers gaan kankeronderzoeken overdoen

Wetenschappers gaan vijftig studies naar kankermedicijnen herhalen. Ze vertrouwen de uitkomsten van eerdere onderzoeken niet, schrijft Medisch Contact. Het lijkt erop dat veel medicijnen op de markt worden gebracht zonder deugdelijke wetenschappelijke onderbouwing. Dat zou kunnen verklaren waarom ze uiteindelijk een flop werden.

Een van de pijlers van de wetenschap is dat onderzoek bij herhaling hetzelfde resultaat oplevert. Maar in de praktijk worden studies lang niet altijd herhaald, zo bleek in april 2013 al uit een analyse van 9000 onderzoeken naar kankermedicijnen door oncoloog Bradford Hirsch. En als kritische onderzoekers het werk van hun collega's wel overdoen, levert dat meestal andere uitkomsten op, stelden de farmaceutische bedrijven Amgen en Bayer enkele jaren geleden al vast.

Grondig

Het Center for Open Science in Florida pakt het herhalingsonderzoek daarom nu grondig aan. Vijftig van de bekendste oncologische studies, waarover vakbladen als Nature en Science tussen 2010 en 2012 schreven, worden opnieuw gedaan. Eerder deed het instituut dat al met psychologische experimenten, met een vrij onthutsend resultaat.

Niet iedereen is er blij mee. Een van de onderzoekers van wie nu een studie wordt overgedaan, zei onlangs in Science dat het om zulk specialistisch werk gaat, dat anderen het niet zomaar kunnen herhalen. Het is alsof je een leek vraagt het recept van een topkok te bereiden - het resultaat smaakt nooit hetzelfde.

Maar er is ook kritiek vanuit een andere hoek. De Amerikaanse onderzoeker Glenn Begley, die eerst bij het herhalingsproject betrokken was, haakte af omdat hij er geen fiducie meer in heeft. Hij zegt dat sommige oorspronkelijke studies zo krakkemikkig waren, dat herhaling ervan tijdverspilling is.

Antilichamen

Medisch Contact voegt eraan toe dat een andere uitkomst niet altijd wil zeggen dat het oorspronkelijke onderzoek methodologisch niet deugde. Biomedisch onderzoek is ook bij een goede aanpak niet altijd betrouwbaar, bijvoorbeeld doordat antilichamen die worden verondersteld identiek te zijn, dat in de praktijk vaak niet zijn. De uitkomsten van studies kunnen daardoor sterk uiteenlopen.