Integratie vluchtelingen onder druk
Vluchtelingen met een verblijfsvergunning krijgen steeds minder begeleiding als ze vanuit een asielzoekerscentrum (azc) in een gemeente komen wonen. Daarmee komt het integratieproces onder druk, zeggen Vluchtelingenwerk Nederland en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Er is minder geld, terwijl de maatschappelijke begeleiding van deze mensen juist arbeidsintensiever is geworden.
Volgens Vluchtelingenwerk worden de asielprocedures korter, waardoor mensen minder kennis van de Nederlandse taal en samenleving hebben als ze een woning krijgen. Tegelijkertijd is er minder budget voor begeleiding: de eenmalige uitkering die gemeenten daarvoor krijgen, is sinds 2013 gehalveerd.
Het gevolg is dat er nauwelijks geld is voor individuele begeleiding als gemeenten niet uit eigen middelen bijleggen, zegt Vluchtelingenwerk. Steeds vaker wordt begeleiding daarom in groepen of op afstand gedaan.
Wijk aan zet
Gemeenten en woningcorporaties roepen hulp in van buurtbewoners. In Oss bijvoorbeeld belde corporatie Brabant Wonen een wijkbewoner met de vraag of die zich over het nieuwe gezin wilde ontfermen. Wethouder René Peeters juicht dat toe. Hij bezoekt wijk- en dorpsraden met eenzelfde verzoek. "Ik wil dat iedereen zich de vraag stelt: wat kan ik zelf betekenen voor deze mensen?"
Oss krijgt er binnenkort 170 vluchtelingen bij. Volgens de wethouder is draagvlak dan heel belangrijk. "Vroeger kwamen mensen met een status te wonen dicht bij voorzieningen, maar nu worden ook in kleine dorpen woningen beschikbaar gesteld. De mensen zitten dan met vragen. Of denken dat vluchtelingen alles krijgen. Dat beeld is onjuist."
Goed begin
"De kans op integratie hoort bij het internationale recht op bescherming, dus de overheid heeft hier een verplichting", zegt een woordvoerder van Vluchtelingenwerk. "Maatschappelijke begeleiding is enorm belangrijk voor een goede start in de samenleving. Iemand staat aan de opbouw van een heel nieuw leven."
Een goede start kan ook geld besparen. Mensen die minder begeleid worden, maken over het algemeen vaker gebruik van voorzieningen als schuldhulp of gezondheidszorg. Vluchtelingenwerk werkt al met vrijwilligers, maar die moeten wel worden geworven, ondersteund en opgeleid, en dat kost geld.
De VNG heeft herhaaldelijk gewaarschuwd dat er te weinig geld is voor begeleiding. “Het eindigt voor een gemeente niet met het wel of niet beschikbaar stellen van een woning. Sterker nog; dan begint onze rol pas echt”, aldus een woordvoerder van de VNG.