'Mijn huid hing eraf, mijn lichaam was rood'

Vandaag is het zeventig jaar geleden dat een Amerikaans vliegtuig een atoombom op de Japanse stad Hiroshima wierp. Dat is vannacht herdacht met een minuut stilte. In een gesprek met correspondent Marieke de Vries doet een overlevende zijn verhaal.

Sadao Hirano is twaalf als hij met zijn klasgenootjes op het schoolplein staat. Hij zit in de brugklas en wacht op de bel die de schooldag inluidt. Dan doemt uit het niets een bommenwerper op. Maar echt bang worden ze niet, want niemand gelooft dat Hiroshima gebombardeerd zal worden.

Op school hebben de jongens vaak geoefend wat ze moeten doen als er een bombardement komt. Die oefeningen gingen om gewone bommen, en wat ze moeten doen om de klap van de luchtdruk op te vangen. Maar de bom die op 6 augustus 1945 op Hiroshima wordt gegooid, is van een heel andere orde. Daar kon die oefening niet tegenop. "Bijna mijn hele lichaam verbrandde in drie, vier seconden", zegt Hirano.

Na de bom komt er een enorme wind. Hirano probeert te blijven staan, maar dat lukt niet. Hij wordt omver geblazen. Door de wind en de explosie wordt het ineens aardedonker. Hij probeert adem te halen, maar slikt alleen maar stof in.

Zo ligt hij een tijdlang op de grond tot het langzaam maar zeker weer een beetje licht wordt. Hij hoort geschreeuw om zich heen. Kinderen roepen om hun moeder, hij hoort mensen gillen dat het zo heet is. Opeens beginnen de overlevenden te rennen en hij rent met ze mee.

Als Hirano thuiskomt, is zijn moeder er ook nog. Ze maakt met rijstwijn zijn wonden schoon en knipt de losse vellen van zijn lijf. Daarna valt hij in slaap.

De behandeling die volgt, is lang en pijnlijk. Er zijn geen medicijnen, zodat zijn moeder moet improviseren. Met sap van komkommers smeert ze zijn huid in. Hirano gaat door helse pijnen, de pus op zijn huid gaat rotten door de warme zomer. Zijn zus kan alleen in zijn buurt komen met dichtgeknepen neus en ze wappert met een waaier om de stank te verdrijven.

Zijn leven lang draagt Hirano de littekens en mensen reageren vaak vol walging. Als hij een keer naar een kuuroord gaat, verlaten de mensen het bad als hij erin stapt. Ze denken dat hij lepra heeft. Toch weet hij zijn schaamte te overwinnen. Gedachten aan zelfmoord stopt hij weg en hij weet zijn verwondingen een plek te geven.

De herdenking van het bombardement op Hiroshima laat Hirano aan zich voorbijgaan. Hij wil de week in stilte doorbrengen. Hij wil in vrede leven, maar tot zijn grote spijt ziet hij na zeventig jaar dat de wereld weinig heeft geleerd van dit alles. "Diep van binnen willen mensen geen vrede, uit hebzucht. Iedereen denkt aan macht hebben. Dat de wereld zo in elkaar zit, is triest."

Hirano maakte in zijn jeugd ook een aantal tekeningen van het moment dat de atoombom viel. Onder meer zijn interpretatie van hoe de huid van zijn lichaam werd gescheurd, heeft Hirano opgetekend.

Drie dagen na Hiroshima viel er nog een atoombom, op Nagasaki. Met het Oog Op Morgen sprak met een Nederlandse overlevende van die tweede atoombom.