Japanners stil bij herdenking atoomaanval op Hiroshima
In Japan is om 8.15 uur lokale tijd (1.15 uur Nederlandse tijd) een minuut stilte gehouden ter herdenking van de slachtoffers die precies zeventig jaar geleden vielen in Hiroshima. Op dat tijdstip wierp een Amerikaans vliegtuig een atoombom op de stad. Bij de herdenking waren vertegenwoordigers uit meer dan zeventig landen aanwezig, onder wie de Amerikaanse ambassadeur Caroline Kennedy.
Met het wapen, waar jarenlang in het geheim aan was gewerkt op een afgelegen militaire basis in Utah, wilden de Amerikanen in één verwoestende klap een einde maken aan de Tweede Wereldoorlog.
De NOS doet vanavond verslag van de herdenking in het Vredespark in Hiroshima. De uitzending is om 19.10 uur op NPO 2 en NOS.nl.
- EPA
Bij de herdenking van de atoomaanval op Hiroshima - EPA
Mensen steken kaarsjes aan voor de slachtoffers van de atoomaanval op Hiroshima - EPA
De Japanse premier Abe legt een krans bij de herdenking - Getty Images
Premier Abe houdt een toespraak tijdens de herdenking
In Europa was de oorlog al voorbij, met de capitulatie van Duitsland in mei 1945. Maar Hitlers bondgenoot Japan hield nog grote delen van Zuid-Oost-Azië bezet, waaronder Nederlands-Indië.
De geallieerden realiseerden zich dat een invasie van Japan tot enorme verliezen zou leiden. Tijdens een conferentie in Potsdam in juli 1945 lieten de geallieerde leiders Japan weten dat het land verwoest zou worden als het niet volledig capituleerde.
Toen Japan niet reageerde, besloot de Amerikaanse president Truman tot de eerste aanval met een atoombom om Japan op de knieën te dwingen.
‘Little Boy’
De bemanning van bommenwerper Enola Gay dropte op 6 augustus 1945 om 8.15 uur boven Hiroshima de ‘Little Boy’, zoals de atoombom werd genoemd die de kracht had van zeker 20.000 conventionele bommen.
De inslag, de enorme drukgolf en de intense hitte van de explosie kostten aan zo’n 140.000 mensen het leven en een groot deel van de stad werd verwoest. Toen Japan niet direct bereid bleek tot overgave volgde drie dagen later een aanval op de stad Nagasaki, met een nog zwaardere atoombom, de ’Fat Man’.
Beide aanvallen samen kostten naar schatting aan ruim 200.000 mensen het leven. Tienduizenden mensen stierven later als gevolg van de radioactieve straling. Ook nu nog worden bij het Vredesmonument jaarlijks nieuwe namen toegevoegd aan de lijst met doden als gevolg van de bom.
Wapenwedloop
De verschrikkingen die de bommen aanrichtten, betekenden het einde van de oorlog. Op 15 augustus 1945 maakte keizer Hirohito de overgave van Japan bekend in een radiotoespraak.
In Hiroshima staan vandaag de slachtoffers centraal, maar de herdenking is ook bedoeld als waarschuwing voor de gevaren van de nucleaire wapenwedloop.
Auteur en programmamaker Ad van Liempt meent dat we vandaag niet alleen de eerste atoombom herdenken. “We herdenken in feite ook dat de grote machtsblokken elkaar precies zeventig jaar in bedwang proberen te houden met de dreiging dat ze hem weer gebruiken: het meest verschrikkelijke ding dat ooit is uitgevonden.”
NOS 70 jaar Bevrijding: Herdenking Hiroshima, 19.10 – 19.35 uur, NPO 2 en NOS.nl. Presentatie: Dionne Stax.