Zeevonk, een onschuldige gloed in het water

De roodbruine gloed die bij Den Haag en Scheveningen in zee drijft, blijkt zeevonk te zijn. Het wordt strandgangers daardoor afgeraden om de zee in te gaan tussen Scheveningen en Katwijk. Wat is zeevonk eigenlijk?

Zeevonk is een alg van 0,5 tot 1 millimeter groot. Het ziet eruit als een klein doorzichtig ballonnetje met een klein staartje.

Wetenschappers zijn er nog niet helemaal over uit of zeevonk een plant of een dier is. Het heeft kenmerken van een plant, maar moet andere organismen eten om in leven te blijven.

Lichtgevend

Het bijzondere aan zeevonk is dat het licht kan geven. Als het heftig wordt bewogen, kan een chemische reactie ervoor zorgen dat de zeevonk gaat oplichten. Zo kan golfslag 's nachts donker water omtoveren tot een oplichtende blauwe zee.

Zeevonk kan de zee ook roodachtig kleuren, zoals de afgelopen dagen gebeurde bij Den Haag. Dat komt niet doordat de algen dan rood licht geven, maar doordat ze gaan bloeien. Als er veel bloeiende algen bij elkaar zijn, kleurt de zee rood. Dit fenomeen wordt ook wel red tide, rode tij, genoemd.

Irritatie

Zeevonk is ongevaarlijk, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de plaagalg. Wel kan zeevonk irritatie veroorzaken, zeker als het in grote hoeveelheden voorkomt, zoals bij Den Haag.

Als het een plaagalg was geweest, was de situatie erg gevaarlijk, zegt microbioloog Jef Huisman van de Universiteit van Amsterdam. "Deze algen zijn berucht omdat ze saxitoxine kunnen maken. Dat is, in pure vorm, duizend keer giftiger dan cyanide."

Huisman denkt dat het nog wel een of twee weken kan duren voor de zeevonk weer is verdwenen. "Het houdt op een gegeven moment weer op omdat hun voedingsstoffen opraken. Ze gebruiken veel stikstoffen en fosfaten en die raken uitgeput."