Universiteit Eindhoven ontslaat Russische onderzoeker om spionage

De Technische Universiteit Eindhoven heeft vorig jaar een Russische natuurkundige ontslagen op verdenking van spionage voor de Russische geheime dienst. De 28-jarige Ivan A. deed in Eindhoven onderzoek op het gebied van kwantumfysica en nanofotonica, waarmee onder meer supercomputers ontwikkeld kunnen worden. De AIVD waarschuwde de universiteit, die de man op staande voet ontsloeg.

A. werkte tussen 2009 en 2011 aan het Max Planck Instituut in de Duitse deelstaat Beieren en was sinds oktober 2013 in Eindhoven werkzaam. De spionagepraktijken van de onderzoeker kwamen volgens het Duitse tijdschrift Der Spiegel toevallig aan het licht.

Diplomaat

De Duitse geheime dienst volgde een Russische diplomaat die in Bonn was gestationeerd. Die reisde een keer per maand naar Aken. Daar trof hij Ivan A., die tijdens deze ontmoetingen geld van de diplomaat kreeg.

Vorig jaar juli werd de Russische natuurkundige op het vliegveld van Düsseldorf aangehouden en verhoord door de Duitse politie. De Duitsers waarschuwden hun Nederlandse collega's waarop de AIVD een onderzoek instelde naar de natuurkundige.

Risico

Kort daarna kreeg de Technische Universiteit Eindhoven een ambtsbericht van de AIVD waarin stond dat de onderzoeker een "risico vormde voor de veiligheid van Nederland". De universiteit ontbond zijn contract en zijn verblijfsvergunning werd ingetrokken. A. werd uitgezet en is niet langer welkom in landen van de Schengenzone.

De universiteit beschouwde A. als een groot talent. De onderzoeker heeft tegen Der Spiegel alle beschuldigingen tegengesproken.