Krijgen we geen glasvezel? Dan doen we het zelf wel

Ieder jaar groeide in Langedijke de ergernis over het trage internet. Er zou in dit dorp in het zuidoosten van Friesland geen glasvezelnet worden aangelegd en daarom doen particulieren en bedrijven het maar zelf.

Een jaar geleden ging de eerste schop de grond in en vandaag wordt de eerste aansluiting opgeleverd. Dat gebeurt bij de camping van Jan Scheepstra. "Gasten klagen dat het downloaden zo lang duurt. Ik ben zo blij dat we nu snel internet krijgen."

Kosten

Kabelaars als KPN en Ziggo steken geen geld in glasvezelnetwerken in landelijke gebieden, omdat de kosten niet opwegen tegen te opbrengsten. Op veel plaatsen nemen bewoners geen genoegen met de digitale achterstand die ze zien oplopen. Langedijke is een van de eerste dorpen waar een glasvezelnetwerk in gebruik wordt genomen dankzij een burgerinitiatief.

"We gaan 140 adressen aansluiten", zegt Jos de Groot van de Stichting Glasvezelnetwerk Langedijke. "Dat betekent dat 85 procent van de mensen meedoet."

De Groot denkt dat dit te danken is aan de sociale binding in 'Langedieke'. "We hebben het helemaal zelf gedaan. Dat is wat anders dan wanneer je een brief van een kabelmaatschappij krijgt. Tegen degenen die niet mee wilden doen, zeiden we: 'Als je later je huis te koop zet, raak je het niet kwijt vanwege het trage internet'. We hebben elkaar gek gemaakt."

Handen ineen

Het project heeft een lange financiële voorgeschiedenis. De doorslag gaf een subsidie van de provincie, waarmee de helft van de investering werd betaald.

Dat werkte aanstekelijk, want op tientallen plaatsen in Friesland slaan particulieren nu de handen ineen. Toekomstige projecten krijgen geen subsidie, maar daarin gaat de provincie zelf geld steken. Die investering moet in dertig jaar worden terugbetaald.

Volgens onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen zijn op 81 plaatsen in het land, verspreid over 122 gemeenten, burgers bezig om medestanders te vinden voor een lokaal glasvezelnet.

Zo is er een burgerinitiatief in de Brabantse Kempen. Daar begint de aanleg als er 1900 gegadigden zijn om de kosten over zo veel mogelijk deelnemers te verdelen. Ook in de gemeente Midden-Drenthe worden particulieren en bedrijven enthousiast gemaakt. Hier gaat het project door als 65 procent van de bewoners en bedrijven meedoet.

Deelnemers in Langedijke zijn duurder uit dan abonnees in een stedelijk gebied. Het scheelt enkele tientjes per maand of een eenmalig bedrag van bijna 1300 euro. Campinghouder Scheepstra heeft dat er wel voor over. "We zitten hier diep in de bushbush, maar toch krijgen we hier snel internet. Wie had dat kunnen denken."