Schrijver Günter Grass overleden

De Duitse schrijver en Nobelprijswinnaar Günter Grass is op 87-jarige leeftijd overleden. De schrijver van onder meer Die Blechtrommel werd gezien als de stem van een generatie die opgroeide in de Tweede Wereldoorlog, al liep zijn reputatie als moreel kompas later een deuk op.

Die Blechtrommel, in het Nederlands vertaald als De blikken trommel, was Grass' romandebuut uit 1959. Het boek gaat over een trommelspeler die op zijn derde besluit om niet meer te groeien. De verfilming, door Volker Schlöndorff, kreeg in 1980 de Oscar voor beste buitenlandse film.

Die Blechtrommel was het eerste deel van een trilogie over Danzig, de stad waar Grass was geboren en die tegenwoordig bij Polen hoort en Gdansk heet. De andere delen waren Katz und Maus en Hundejahre. De romans beschrijven onder meer de opkomst van het nazisme in Duitsland en het schuldgevoel dat resteerde na de Tweede Wereldoorlog.

Toen de Nobelprijs in 1999 werd toegekend aan Grass, zei de jury dat Die Blechtrommel voor de Duitse literatuur een nieuw begin markeerde, na decennia van taalkundig en moreel verval. Volgens het Nobelprijscomité schreef Grass "dartele, zwarte fabels die het vergeten gezicht van de geschiedenis portretteren".

In 2006 kwam hij in opspraak door zijn eigen oorlogsverleden. Hij bleek te hebben gediend bij de Waffen-SS. Later zei Grass dat hij zich had gemeld om te dienen op een onderzeeboot. Dat was op dat moment niet meer nodig en Grass kwam erachter dat hij was ingedeeld bij het elitekorps. Maar het leidde er wel toe dat de schrijver, die zich altijd nadrukkelijk mengde in morele discussies, werd beschuldigd van hypocrisie.

Antisemitisme

Het was niet de laatste controverse rond Grass. In 2012 werd hij beschuldigd van antisemitisme na een kritisch gedicht over het beleid van de staat Israël.

Grass stierf vandaag in Lübeck, meldt zijn uitgever. De gevolgen van een infectie werden hem fataal.