Peilingwijzer: halvering PvdA dreigt
In de week van de eerste verkiezingsdebatten op weg naar de Statenverkiezingen van 18 maart ligt de electorale vijver er rimpelloos bij. Ten opzichte van vorige week zijn er in de Peilingwijzer geen grote verschuivingen.
De belangrijkste trend is vrijwel vanaf de start van het huidige kabinet dezelfde: de regeringspartijen VVD (minimaal 21 en maximaal 25 Kamerzetels) en PvdA (12-14) krijgen stevige klappen, terwijl de oppositiepartijen zonder uitzondering in de plus staan. De PVV (de grootste partij met 25 tot 29 Tweede Kamerzetels) en D66 (gedeeld tweede met 22-26) zijn de belangrijkste stijgers.
Datzelfde beeld is grofweg te zien in de speciale ‘Statenpeilingen’ die sommige bureaus sinds vorige maand houden. Die maken duidelijk wat de consequenties van de Statenverkiezingen kunnen zijn voor de samenstelling van de Eerste Kamer.
Gemiddelde
Politicoloog Tom Louwerse, maker van de Peilingwijzer, heeft voor Nieuwsuur een gemiddelde van deze peilingen berekend. Louwerse: "Vanwege het beperkte aantal peilingen gaat het hier simpelweg om het gemiddelde van vijf Statenpeilingen. Dat is dus een andere aanpak dan bij de Peilingwijzer voor de Tweede Kamer."
Bij dit gemiddelde van de peilingen geldt een foutmarge van 1 tot 2 zetels. De VVD verliest volgens dit gemiddelde 4 van de 16 zetels in de senaat. De PvdA dreigt in de Eerste Kamer zelfs te halveren: van 14 naar 7 zetels.
Welke partij op dit moment de grootste lijkt te worden in de Eerste Kamer is in het gemiddelde van Louwerse minder duidelijk. Omdat de opkomst bij de Statenverkiezingen lager is dan bij de parlementsverkiezingen en dat traditiegetrouw extra sterk geldt voor de PVV-aanhang, staat zeker niet vast dat de partij van Wilders op 18 maart de grootste wordt.
Nummer 1
Andere partijen die momenteel een kans maken op de nummer 1-positie zijn D66, de VVD en het CDA. Het electoraat van die laatste partij staat bekend om zijn trouwe opkomst bij ‘kleinere verkiezingen’, zegt Louwerse.
In geen van de Statenpeilingen haalt de huidige coalitie plus de ‘constructieve oppositiepartijen’ D66, ChristenUnie en SGP een meerderheid.
Gemiddelde score in 'Statenpeilingen'
| Partij | zetels nu in de Eerste Kamer | zetels volgens peilingen |
| VVD | 16 | 12 (-4) |
| PvdA | 14 | 7 (-7) |
| CDA | 11 | 10 (-1) |
| PVV | 10 | 12 (+2) |
| SP | 8 | 10 (+2) |
| D66 | 5 | 12 (+7) |
| GroenLinks | 5 | 3 (-2) |
| ChristenUnie | 2 | 3 (+1) |
| SGP | 1 | 1 (-) |
| Partij voor de Dieren | 1 | 2 (+1) |
| 50Plus | 1 | 2 (+1) |
| Provinciaal | 1 | 1 (-) |
| Coalitie (VVD en PvdA) | 30 | 19 (-11) |
| Coalitie + 'constructieve 3' | 38 | 35 (-3) |
De NOS publiceert tot de Statenverkiezingen minstens wekelijks de Peilingwijzer. In de Peilingwijzer worden peilingen van de Politieke Barometer (Ipsos), De Stemming (EenVandaag), Peil.nl (Maurice de Hond) en TNS Nipo samengevoegd. Het gemiddelde van de Statenpeilingen is gebaseerd op onderzoeken van I&O Research, de Politieke Barometer (Ipsos), Peil.nl (Maurice de Hond), De Stemming (EenVandaag) en TNS Nipo. Meer over de methode achter de Peilingwijzer is te vinden op de website van politicoloog Tom Louwerse (Trinity College Dublin, Ierland).